Υπολείμματα φυτοφαρμάκων & μολυντές
Υπολείμματα φυτοφαρμάκων
Ενωσιακή Νομοθεσία
Στον Κανονισμό 396/2005 καθορίζονται ανώτατα όρια (MRL’s) για υπολείμματα φυτοφαρμάκων. Επειδή τα Παραρτήματα του Κανονισμού επικαιροποιούνται συνεχώς μπορείτε να δείτε την on-line βάση δεδομένων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τα μέγιστα επιτρεπόμενα επίπεδα καταλοίπων φυτοφαρμάκων.
Μολυντές – Ρυπαντές
Ενωσιακή Νομοθεσία
Γενική Νομοθεσία
Η διάθεση στην αγορά τροφίμων τα οποία περιέχουν μολυντές (προσμίξεις) σε ποσό μη αποδεκτό, όσον αφορά τη δημόσια υγεία, και ιδιαιτέρως από τοξικολογική άποψη, απαγορεύεται. Η νομοθεσία που διέπει τις κοινοτικές διαδικασίες για τους ρυπαντές είναι ο Κανονισμός 315/93. Σύμφωνα με τον Κανονισμό αυτό, ως «πρόσμειξη» νοείται οιαδήποτε ουσία δεν προστίθεται σκοπίμως στο τρόφιμο αλλά περιέχεται όμως σ’ αυτό ως αποτέλεσμα της παραγωγής (συμπεριλαμβανομένων των επεξεργασιών που γίνονται στις καλλιέργειες και τα ζώα, καθώς και στην πρακτική της κτηνιατρικής), της παρασκευής, της μεταποίησης, της προετοιμασίας, της επεξεργασίας, της πρώτης και της δεύτερης συσκευασίας, της μεταφοράς ή αποθήκευσης του εν λόγω τροφίμου ή ως αποτέλεσμα της μόλυνσης από το περιβάλλον. Οι ξένες ύλες, όπως για παράδειγμα, υπολείμματα εντόμων, τρίχες ζώων και άλλα, δεν καλύπτονται από τον ορισμό αυτό.
Μέγιστα επίπεδα προσμίξεων
Τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα των μολυντών στα τρόφιμα αναφέρονται στο Παράρτημα του Κανονισμού 1881/2006 . Οι μολυντές για τους οποίους καταγράφονται μέγιστα επιτρεπτά όρια είναι
- Τμήμα 1: Νιτρικά
- Τμήμα 2: Μυκοτοξίνες (αφλατοξίνες, ωχρατοξίνη, πατουλίνη, Δεσοξυνιβαλενόλη – DON, Ζεαραλενόνη, Φουμονισίνες, Τοξίνη T-2 και ΗΤ-217)
- Τμήμα 3: Βαρέα Μέταλλα
- Τμήμα 4: 3-μονοχλωροπροπανο-1,2-διόλη (3-MCPD)
- Τμήμα 5: Διοξίνες και PCBs
- Τμήμα 6: Πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες – PAHs
Νιτρικά – νιτρώδη
Στον Κανονισμό 1882/2006 περιγράφονται οι μέθοδοι δειγματοληψίας & ανάλυσης για τον έλεγχο των επιπέδων νιτρικών ιόντων σε ορισμένα τρόφιμα
Μυκοτοξίνες
Στον Κανονισμό 401/2006 περιγράφονται οι διαδικασίες δειγματοληψίας & επίσημων μεθόδων ανάλυσης για τις μυκοτοξίνες. Είναι γενικώς αποδεκτό ότι οι αφλατοξίνες κατανέμονται κατά τρόπο πολύ ανομοιογενή σε μια παρτίδα, ειδικότερα σε παρτίδα τροφίμων με σωματίδια μεγάλου μεγέθους, όπως τα ξερά σύκα ή οι αραχίδες. Ως παρτίδα ορίζεται στον Κανονισμό 401/2006 «η εκάστοτε παραδιδόμενη προσδιορίσιμη ποσότητα τροφίμου, για την οποία έχει διαπιστωθεί ότι παρουσιάζει κοινά χαρακτηριστικά, όπως είναι η προέλευση, η ποικιλία, το είδος συσκευασίας, ο συσκευαστής, ο αποστολέας ή η σήμανση».
Για να επιτευχθεί ο ίδιος βαθμός αντιπροσωπευτικότητας, σε παρτίδες τροφίμων με σωματίδια μεγάλου μεγέθους, ο Κανονισμός απαιτεί το βάρος του συνολικού δείγματος πρέπει να είναι μεγαλύτερο από ότι στην περίπτωση παρτίδων με τρόφιμα μικρότερου σωματιδιακού μεγέθους. Εφόσον η κατανομή των μυκοτοξινών σε μεταποιημένα προϊόντα είναι γενικά λιγότερο ανομοιογενής από ότι σε ακατέργαστα σιτηρά, ο Κανονισμός προβλέπει απλούστερες διατάξεις δειγματοληψίας για τα μεταποιημένα προϊόντα.
Βαρέα Μέταλλα – 3MCPD – Πολυκυκλικοί Αρωματικοί Υδρογονάνθρακες (PAHs)
Κανονισμός 333/2007 της Επιτροπής, για τον καθορισμό μεθόδων δειγματοληψίας και ανάλυσης για τον επίσημο έλεγχο των επιπέδων μολύβδου, καδμίου, υδραργύρου, ανόργανου κασσιτέρου, 3-μονοχλωροπροπανοδιόλης και βενζοπυρενίου στα τρόφιμα
Διοξίνες & PCBs
Κανονισμός 2017/644 για τον καθορισμό των μεθόδων δειγματοληψίας και ανάλυσης για τον έλεγχο των επιπέδων των διοξινών, των παρόμοιων με διοξίνες PCB και των μη παρόμοιων με διοξίνες PCB σε ορισμένα τρόφιμα
Ακρυλαμίδιο
Το ακρυλαμίδιο σχηματίζεται ως προϊόν της αντίδρασης Maillard σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης πλούσια σε υδατάνθρακες και με χαμηλά επίπεδα πρωτεϊνών όταν αυτά επεξεργάζονται σε υψηλές θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 120οC (κυρίως ψήσιμο, τηγάνισμα). Προκύπτει από την αντίδραση ελεύθερων αμινοξέων (ασπαριγίνη, μεθειονίνη) με ανάγοντα σάκχαρα (πχ φρουκτόζη, γλυκόζη).
Ο Κανονισμός 2017/2158 θεσπίζει μέτρα άμβλυνσης του κινδύνου και επίπεδα αναφοράς για τον περιορισμό της παρουσίας ακρυλαμιδίου στα τρόφιμα. Για τον περιορισμό των επιπέδων ακρυλαμιδίου στα τρόφιμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με τη Βιομηχανία Τροφίμων έχει αναπτύξει μια εργαλειοθήκη για την μείωση των επιπέδων ακρυλαμιδίου σε συγκεκριμένα τρόφιμα
