Αμύγδαλα, τα σύμβολα της γονιμότητας
Τα αμύγδαλα ένας από τους πιο αγαπητούς ξηρούς καρπούς – είναι γνωστά από πολύ παλιά και θεωρούνταν, σύμβολο ευεξίας, υγείας και γονιμότητας. Εκτός από την εξαιρετική γεύση τους, περιέχουν και πολλά θρεπτικά συστατικά χρήσιμα για την υγεία μας.
Βοτανικά, είναι οι καρποί τους δέντρου της αμυγδαλιάς, που ανήκει στην οικογένεια των Rosaceae, και στο γένος: Prunus. Η επιστημονική ονομασία είναι : Prunus dulcis.
Η Αμυγδαλιά είναι ένα φυλλοβόλο δέντρο, που κατάγεται από τη δυτική Ασία. Τα τελευταία χρόνια, καλλιεργείται σε πολλές περιοχές του κόσμου και θεωρείται σημαντική εμπορική καλλιέργεια. Κάθε άνοιξη, το δέντρο ανθίζει με υπόλευκα-ροζ λουλούδια, που γίνονται τελικά καρπός το φθινόπωρο.Ο καρπός είναι δρύπη. Το αμύγδαλο, περικλείεται μέσα σε σκληρό κέλυφος. Έχει οβάλ σχήμα, και καφέ χρώμα. Έχει μήκος 2cm, πλάτος 1 cm και ζυγίζει περίπου 1-1,5 g.
Συμβολισμός
Η αμυγδαλιά, και ο καρπός της, σχετίζονται με τη γονιμότητα. Οι Ρωμαίοι ξεκίνησαν το έθιμο της ρίψης αμυγδάλων στις νύφες, για να ευλογηθούν με πολλούς απογόνους, ένα έθιμο που συνεχίζεται σε διάφορα μέρη της Ευρώπης.
Αμύγδαλα, συστατικά και υγεία
Τα αμύγδαλα είναι πλούσια πηγή ενέργειας και θρεπτικών ουσιών. Είναι ιδιαίτερα πλούσια σε μονο-ακόρεστα λιπαρά οξέα, όπως είναι το ελαϊκό και το παλμιτολεϊκό οξύ, που βοηθούν στη μείωση LDL ή «κακής χοληστερόλης». Οι ερευνητικές μελέτες δείχνουν ότι η μεσογειακή διατροφή, η οποία είναι πλούσια σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, βοηθά στην πρόληψη της στεφανιαίας νόσου και εγκεφαλικών επεισοδίων, ευνοώντας ένα υγιές προφίλ για τα λιπίδια του αίματος.
Τα αμύγδαλα είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, οι οποίες έχουν καλή βιολογική αξία, αλλά είναι «ατελείς» σε σχέση με ζωικές πρωτεΐνες. (Οι φυτικές πρωτεΐνες διαφέρουν από τις ζωικές στη σύνθεση των αμινοξέων τους. Έχουν γενικά ένα υψηλότερο περιεχόμενο αργινίνης, αλλά περιέχουν χαμηλότερο ποσοστό λυσίνης, που είναι ένα αμινοξύ που θεωρείται απαραίτητη για τον οργανισμό. Μια μελέτη σε ζώα έδειξε ότι η αργινίνη μπορεί να έχει καρδιοπροστατευτική επίδραση συμβάλλοντας στην μείωση της χοληστερόλης.
Περιέχουν, βιταμίνη Ε (περίπου 25 g /100 g δηλαδή περ. 170% της ΣΗΠ). Η βιταμίνη Ε είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό διαλυτό σε λιπαρά, που απαιτείται για τη διατήρηση της ακεραιότητας της κυτταρικής μεμβράνης, των βλεννογόνων των μεμβρανών και του δέρματος και συμβάλλει στην προστασία από τις επιβλαβείς ελεύθερες ρίζες οξυγόνου. Περιέχουν επίσης πολλές σημαντικές βιταμίνες του συμπλέγματος Β, όπως ριβοφλαβίνη, νιασίνη, θειαμίνη, παντοθενικό οξύ, βιταμίνη Β-6, και φυλλικό οξύ. Αυτές οι βιταμίνες λειτουργούν ως συν-παράγοντες ενζύμων, που εμπλέκονται στον κυτταρικό μεταβολισμό .
Τα αμύγδαλα, δεν περιέχουν γλουτένη και χρησιμοποιούνται πολύ για την παραγωγή τροφίμων «ελευθέρων γλουτένης». Όπως είναι ευνόητο, είναι μια εξαιρετική επιλογή για τα άτομα με αλλεργία ή δυσανεξία στη γλουτένη , άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη. Περιέχουν αρκετά μέταλλα, όπως μαγγάνιο, κάλιο, ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο, ψευδάργυρο και σελήνιο
Τo αμυγδαλέλαιο – το λάδι που παραλαμβάνεται από τα αμύγδαλα – θεωρείται εξαιρετικά μαλακτικό. Βοηθά το δέρμα να διατηρεί την απαλή υφή του και προστατεύει από την ξηρότητα. Χρησιμοποιείται στη μαγειρική, αλλά και ως “φορέας ή έλαιο βάσης” τόσο για παραδοσιακά όσο και για σύγχρονα φάρμακα, στην αρωματοθεραπεία, στην βιομηχανία καλλυντικών.
Ας θυμόμαστε ότι :
Αρκετές μελέτες έχουν συσχετίσει την τακτική κατανάλωση ξηρών καρπών – και των αμυγδάλων- με διάφορα οφέλη για την υγεία όπως : συμβολή στη μείωση της χοληστερίνης και σε μειωμένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου καθώς και διαβήτη τύπου 2, συμβολή σε μειωμένο κίνδυνο χολολιθίασης. Επίσης αναφέρεται ότι παίζουν θετικό ρόλο στην πρόληψη εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου, όπως είναι ο καρκίνος του παχέος εντέρου στις γυναίκες
Η αμυγδαλίνη είναι το πικρό συστατικό των αμυγδάλων και μια πιθανή τοξίνη αφού μπορεί να απελευθερώσει κυανίδη στον οργανισμό. Η αμυγδαλίνη θεωρείται ότι έχει αντικαρκινικές ιδιότητες, αλλά αυτό δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά.
Περισσότερο από το ήμισυ των λιπαρών, στα αμύγδαλα είναι μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, ιδιαίτερα ελαϊκό οξύ που βρίσκεται επίσης σε ελαιόλαδο. Η πρόσληψη μονοακόρεστων λιπαρών οξέων έχει συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο εκδήλωσης καρδιαγγειακής νόσου. Τα αμύγδαλο είναι επίσης πηγή διαιτητικών ινών και κυρίως αδιάλυτων, που είναι γνωστές για την βοήθειά τους στην υγεία του εντέρου. Μεταξύ των βιταμινών και των μετάλλων που περιέχουν τα αμύγδαλα θα πρέπει να θυμόμαστε : το μαγνήσιο, το μαγγάνιο, το χαλκό, τη βιταμίνη Β12 και τη βιταμίνη Ε.
Επιλογή και Συντήρηση
Τα αμύγδαλα είναι σήμερα διαθέσιμα όλο το χρόνο στην αγορά. Στα καταστήματα, τα βρίσκουμε σε διάφορες μορφές, όπως αποφλοιωμένα (χωρίς κέλυφος), αλατισμένα, καραμελωμένα κλπ. Προσπαθήστε να τα αγοράζετε με κέλυφος ή χωρίς κέλυφος αλλά χωρίς κατεργασία για να διατηρηθούν περισσότερο.
Επιλέξετε αμύγδαλα με έντονο καφέ χρώμα, συμπαγή και με ομοιόμορφο μέγεθος. Θα πρέπει να τα αισθάνεστε βαριά στο χέρι. Πρέπει επίσης να είναι ακέραια, χωρίς από ρωγμές, μούχλα, και στίγματα και χωρίς ταγγή μυρωδιά. Τα αμύγδαλα με κέλυφος, μπορούν να τοποθετηθούν σε δροσερό και ξηρό μέρος για χρόνια. Εάν έχει αφαιρεθεί το κέλυφος πρέπει να διατηρούνται σε αεροστεγές δοχείο και να τοποθετούνται στο ψυγείο για να μην ταγγίσουν.
Χρήσεις
Τα αμύγδαλα καταναλώνονται σκέτα ως έχουν, αλλά και ψημένα, αλατισμένα ή καραμελωμένα. Χρησιμοποιούνται πολύ στην μαγειρική (πχ με ρύζι ή σε γέμιση ή σε σαλάτες) και στην ζαχαροπλαστική. Είναι γνωστά τα αμυγδαλωτά διαφόρων περιοχών, η γλυκιά ζύμη με αμυγδαλόψιχα που καλύπτει άλλα γλυκίσματα, ο μπακλαβάς με αμύγδαλα και πολλά άλλα γλυκά.Πολύ συχνά προστίθενται στα γλυκίσματα τεμαχισμένα ή τριμμένα όπως για παράδειγμα στον κουραμπιέ, σε διάφορα μπισκότα, σε τούρτες και σε παγωτά.
Ασφάλεια
Τα αμύγδαλα μπορεί να προκαλούν αλλεργία σε ορισμένα άτομα. Αναφέρεται ότι η αλλεργία στα αμύγδαλα δεν είναι τόσο κοινή, όπως αυτή σε άλλους ξηρούς καρπούς, όπως το καρύδι, το κάσιους, το φιστίκι κλπ. Ο τύπος και η σοβαρότητα των συμπτωμάτων μπορεί να ποικίλει από άτομο σε άτομο. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν έμετο, διάρροια, πόνο στην κοιλιά, πρήξιμο στα χείλη, πρήξιμο στο λαιμό που ίσως οδηγεί σε δυσκολία στην αναπνοή, αίσθηση δυσφορίας και άλλα πιο σοβαρά προβλήματα . Ως εκ τούτου, πρέπει να δίνεται προσοχή σε άτομα με αλλεργία στο καρύδι ή στους ξηρούς καρπούς γενικότερα κατά τη χρήση παρασκευασμάτων διατροφής που πιθανόν περιέχουν αμύγδαλο ή προϊόντα τους. Τα άτομα με ευαισθησία στους ξηρούς καρπούς πρέπει οπωσδήποτε να συμβουλεύονται τον γιατρό τους.
Σημείωση: Το άρθρο είναι μόνον ενημερωτικό. Δεν παρέχει συστάσεις κατανάλωσης ή άλλης χρήσης. Για οποιαδήποτε χρήση απαιτούνται εξατομικευμένες συμβουλές, που πρέπει να ζητήσετε από τον γιατρό και από τον διαιτολόγο σας. Οι πληροφορίες για τη σχέση της διατροφής με ευεργετικά αποτελέσματα στην υγεία που αναφέρονται προέρχονται από ερευνητικά επιστημονικά δεδομένα. Δεν αποτελούν εγκεκριμένους ισχυρισμούς υγείας. Για σχετική πληροφόρηση ενημερωθείτε από τη σχετική ενότητα του Foodbites για τους ισχυρισμούς διατροφής & υγείας που διατυπώνονται στα τρόφιμα
Πηγές
- Mukuddem-Petersen J, Oosthuizen W, Jerling JC. A systematic review of the effects of nuts on blood lipid profiles in humans. J Nutr. 2005;135:2082-2089.
- Hu FB, Stampfer MJ. Nut consumption and risk of coronary heart disease: a review of epidemiologic evidence. Curr Atheroscler Rep. 1999;1:204-209.
- Lovejoy JC. The impact of nuts on diabetes and diabetes risk. Curr Diab Rep. 2005;5:379-384.
- Tsai CJ, Leitzmann MF, et al. A prospective cohort study of nut consumption and the risk of gallstone disease in men. Am J Epidemiol. 2004;160:961-968.
- Tsai CJ, Leitzmann MF, et al. Frequent nut consumption and decreased risk of cholecystectomy in women. Am J Clin Nutr. 2004;80:76-81.
- Jenab M, Ferrari P, et al. Association of nut and seed intake with colorectal cancer risk in the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2004;13:1595-1603.
- Jambazian PR, Haddad E, et al. Almonds in the diet simultaneously improve plasma alpha-tocopherol concentrations and reduce plasma lipids. J Am Diet Assoc. 2005;105:449-454.
- Jenkins DJ, Kendall CW, et al. Dose response of almonds on coronary heart disease risk factors: blood lipids, oxidized low-density lipoproteins, lipoprotein(a), homocysteine, and pulmonary nitric oxide: a randomized, controlled, crossover trial. Circulation. 2002;106:1327-1332.Strahan TM. Nuts for cardiovascular protection. Asia Pac J Clin Nutr. 2004;13:S33.
- Hu FB, Stampfer MJ, et al. Dietary fat intake and the risk of coronary heart disease in women. N Engl J Med. 1997;337:1491-1499.
- Marlett JA, McBurney MI, Slavin JL. Position of the American Dietetic Association: health implications of dietary fiber. J Am Diet Assoc. 2002;102:993-1000.
- Jansen MC, Bueno-de-Mesquita HB, et al. Dietary fiber and plant foods in relation to colorectal cancer mortality: the Seven Countries Study. Int J Cancer. 1999;81:174-179.
- Potter JD. Nutrition and colorectal cancer. Cancer Causes Control. 1996;7:127-146.
- Kurowska EM, Carroll KK. Hypercholesterolemic responses in rabbits to selected groups of dietary essential amino acids. J Nutr. 1994;124:364-370.
- Sen CK, Khanna S, Roy S. Tocotrienols: Vitamin E beyond tocopherols. Life Sci. 2006;78:2088-2098.
- Maguire LS, O’Sullivan SM, et al. Fatty acid profile, tocopherol, squalene and phytosterol content of walnuts, almonds, peanuts, hazelnuts and the macadamia nut. Int J Food Sci Nutr. 2004;55:171-178.
- Sang S, Lapsley K, et al. Antioxidative phenolic compounds isolated from almond skins (Prunus amygdalus Batsch). J Agric Food Chem. 2002;50:2459-2463.
- USDA National Nutrient data base