CHANCE: Ανάπτυξη τροφίμων για τους πληθυσμούς στα όρια της φτώχειας
Η διαβίωση στο όριο της φτώχειας δεν συνδέεται μόνο με την κακή οικονομική κατάσταση, αλλά και με άλλα προβλήματα, όπως με ασθένειες που σχετίζονται με τη διατροφή.
Το χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόγραμμα CHANCE (τεχνολογίες χαμηλού κόστους και παραδοσιακά υλικά για την παραγωγή οικονομικά προσιτών, διατροφικά σωστών τροφών για τη βελτίωση της υγείας σε ομάδες πληθυσμού που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας) θέλει να προσφέρει προς αυτή την κατεύθυνση. Ερευνητές και επιστήμονες του κλάδου θα αναπτύξουν ελκυστικά και προσιτά προϊόντα τροφίμων τα οποία θα μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη διαφόρων διατροφικών προβλημάτων σε ευρωπαϊκές ομάδες πληθυσμού που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας.
Ο καθηγητής Francesco Capozzi από το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, συντονιστής του προγράμματος, συνοψίζει το 3ετές έργο του: “Παρά το γεγονός ότι οι σημαντικές, σχετιζόμενες με τη διατροφή ασθένειες είναι πιο συχνές στους καταναλωτές που κινδυνεύουν από φτώχεια, οι προσπάθειες για την ανάπτυξη υγιεινών προϊόντων σε χαμηλότερο εύρος τιμών είναι περιορισμένες. Με τη διερεύνηση των μέσων για τη μείωση του κόστους παραγωγής και την αύξηση των γνώσεων σχετικά με τη συγκεκριμένη ομάδα καταναλωτών, το CHANCE θα προωθήσει την ανάπτυξη προϊόντων διατροφής που μπορεί να κάνουν τη διαφορά, καθώς θα τα κάνει διαθέσιμα και ελκυστικά σε ανθρώπους που πραγματικά τα χρειάζονται”.
Χαμηλό εισόδημα και κακή διατροφή
Οι ερευνητές έχουν βρει μια άμεση σχέση μεταξύ του εισοδήματος και της ποιότητας διατροφής : καθώς η κοινωνικο-οικονομική κατάσταση επιδεινώνεται, η διατροφή γίνεται ολοένα και πιο ασταθής. Ένας από τους λόγους είναι ότι οι άνθρωποι με χαμηλό εισόδημα δεν αντέχουν οικονομικά να αγοράσουν αρκετά θρεπτικά τρόφιμα.
Τα χαμηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης μπορεί είναι ένας δεύτερος λόγος γιατί οι διατροφικές συνήθειες δεν είναι ικανοποιητικές σε αυτήν την ομάδα. Η εκπαίδευση επηρεάζει το επίπεδο των γνώσεων διατροφής του ατόμου, η οποία με τη σειρά της επηρεάζει τις διατροφικές συνήθειες όπως η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών. Υπάρχει μια άμεση σχέση μεταξύ της κακής διατροφής και του κινδύνου παχυσαρκίας και η παχυσαρκία σχετίζεται με προβλήματα όπως ο διαβήτης και τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Η χαμηλής ποιότητας διατροφή συσχετίστηκε επίσης με ελλείψεις μικροθρεπτικών ουσιών. Στην Ευρώπη, 81 εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας. Ο αυξημένος κίνδυνος ασθενειών που σχετίζονται με την κακή διατροφή έχει ως αποτελέσματα την σημαντική επιβάρυνση της υγείας και της ευημερίας της κοινωνίας, πέραν της ταλαιπωρίας που υπέστησαν οι άνθρωποι. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της κακής διατροφής των πληθυσμών που κινδυνεύουν από τη φτώχεια και να προληφθούν τα προβλήματα, το πρόγραμμα CHANCE έχει, μεταξύ άλλων, ως προτεραιότητα την καλύτερη κατανόηση των συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων.
Ιδιαίτερη προσοχή στις γυναίκες και στους ηλικιωμένους
Τα στοιχεία της Eurostat από το 2010 δείχνουν ότι οι γυναίκες και οι ηλικιωμένοι είναι πιθανότερο να διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας από ό,τι ο γενικός πληθυσμός.
Οι ερευνητές του CHANCE σκοπεύουν, με τη χρήση τόσο γεωγραφικών όσο και κοινωνικών κριτηρίων να διευκρινίσουν ποιες είναι οι ομάδες που κινδυνεύουν περισσότερο στην Ευρώπη. Όταν εντοπιστούν αυτές οι ομάδες τα κύρια ερωτήματα είναι: Τι τρώνε; Είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα το αυξημένο βάρος και η παχυσαρκία, ή αυτές οι ομάδες δεν είναι υγιείς λόγω της ανεπαρκούς πρόσληψης ιχνοστοιχείων, όπως ο σίδηρος και η βιταμίνη Β12; Η ερευνητική μέθοδος του προγράμματος CHANCE περιλαμβάνει την επανεξέταση της επιστημονικής βιβλιογραφίας, τη διανομή ερωτηματολογίων για τις διατροφικές συνήθειες, την πραγματοποίηση μετρήσεων (βάρος, ύψος και περίμετρος μέσης), καθώς και την αξιολόγηση των διατροφικών συνηθειών και της κατάστασης της υγείας.
Υπερπήδηση των εμποδίων και ανάπτυξη νέων προϊόντων τροφίμων
Οι ερευνητές του CHANCE θα μελετήσουν τι αντιλαμβάνεται ως εμπόδιο για μια υγιεινή διατροφή η ομάδα υψηλού κινδύνου που θα εντοπίσουν. Επιπλέον, θα προσπαθήσουν να ανακαλύψουν τι πιστεύουν οι λιανοπωλητές, η βιομηχανία τροφίμων και ποτών, και οι καταναλωτές ότι εμποδίζει αυτή την ιδιαίτερη ομάδα από την κατανάλωση θρεπτικών τροφών.
Με βάση αυτά τα ευρήματα, το πρόγραμμα θα διερευνήσει τα συστατικά και τις πρώτες ύλες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή προϊόντων διατροφής προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προσδιορισθέντα προβλημάτων διατροφής – τα προϊόντα τροφίμων που θα είναι προσιτά και ελκυστικά για όσους έχουν περιορισμένο προϋπολογισμό. Για την ανάπτυξη αυτών των τροφίμων θα επικεντρωθούν κυρίως σε χαμηλού κόστους τεχνολογίες και σε παραδοσιακά συστατικά.
Η ανάπτυξη των νέων προϊόντων τροφίμων απαιτεί τεχνικές γνώσεις. Εξίσου σημαντική είναι η κατανόηση του τρόπου ζωής και των αναγκών των ανθρώπων που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας. Τα συστατικά και τα προϊόντα διατροφής του CHANCE θα πρέπει να αξιολογούνται, προκειμένου να ανταποκριθούν στις προσδοκίες των καταναλωτών και τις απαιτήσεις της παραγωγής.
Το πρόγραμμα CHANCE συντονίζεται από τον καθηγητή Francesco Capozzi και την Καθηγήτρια Alessandra Bordoni στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια. Η διεπιστημονική ομάδα αποτελείται από 17 εταίρους από 9 Ευρωπαϊκές χώρες. Δέκα πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα, μαζί με 5 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) του κλάδου τροφίμων και ποτών που ασχολούνται με την έρευνα και τις δραστηριότητες της τεχνολογικής ανάπτυξης στο πλαίσιο του προγράμματος CHANCE.
Πηγή: eufic
