Φως στο βάθος του βαρελιού!
Από τον οινογράφο Χαράλαμπο Θάνο
Απευθυνθήκαμε σε πέντε διαφορετικά οινοποιία της Ελλάδας, για να ακούσουμε από πρώτο χέρι την άποψη των ειδικών για τη φετινή οινική χρονιά και όχι μόνο. Τη θεωρώ σημαντική, γιατί το καθένα από αυτά, αντιπροσωπεύει γεωγραφικά ένα διαφορετικό κομμάτι της οινικής Ελλάδας, οινοποιώντας διαφορετικές ποικιλίες με το δικό τους μοναδικό τρόπο, εκφράζοντας μέσα από αυτό τη δική τους «σχολή».
Διαπιστώνω για άλλη μια φορά, με πόσο πάθος και αγάπη μιλούν για τα κρασιά τους. Αφουγκράζομαι την αγωνία τους για την εξέλιξή τους σε όλη την πορεία τους (….ένα καιρικό φαινόμενο στη Σαντορίνη στις 18 Απριλίου του 2012 επηρέασε την παραγωγή ακόμη και της επόμενης χρονιάς!). Προσέξτε με πόση υπερηφάνεια μιλούν για τα εξαιρετικά αποτελέσματά τους!
Αποδεικνύεται λοιπόν περίτρανα, το πόσο δύσκολο προϊόν στη παραγωγή είναι τελικά το κρασί και σε τι τεντωμένο σχοινί από πλευράς ποιότητας ισορροπούν καθημερινά όσοι εργάζονται για να φθάσει το τελικό προϊόν στο ράφι και τον τελικό καταναλωτή.
Να ευχαριστήσω ιδιαίτερα αυτούς που αφιέρωσαν τον πολύτιμο χρόνο τους και ειδικά αυτή την περίοδο, για να απαντήσουν στις ερωτήσεις μου και να μοιραστούν μαζί μου και με τους αναγνώστες του foodbites τη φετινή τους εμπειρία. Ξεκινώντας τη διαδρομή από τα Βόρεια με το Κτήμα Κώστα Λαζαρίδη και το Γιάννη Οξυζίδη κατευθυνθήκαμε στο Κτήμα Άλφα με τον εξαιρετικό Άγγελο Ιατρίδη, περάσαμε στη συνέχεια στην Πελοπόννησο με το Κτήμα Λαντίδη και τον ίδιο τον Πάνο Λαντίδη. Στη συνέχεια αποφασίσαμε να αφήσουμε την ηπειρωτική Ελλάδα και να προσεγγίσουμε τα νησιά μας οπότε φτάσαμε στη Σαντορίνη συναντώντας το Κτήμα Σιγάλα και τον Γιάννη Παπαοικονόμου και τελικά καταλήξαμε στη φιλόξενη Κρήτη με το Κτήμα Μανουσάκη και τον Κώστα Γαλάνη. Σε αυτό το σύντομο οινικό μας ταξίδι μας γεμίσαμε με τις εμπειρίες των εξαιρετικών αυτών παραγωγών μας και αν μη τι άλλο περιμένουμε με ανυπομονησία να απολαύσουμε αυτό που η ικανότητά τους θα μας προσφέρει και φέτος.
Ας δούμε όμως τι έχουν να μοιραστούν μαζί μας:
Ποια είναι η πρώτη σας εκτίμηση για τη φετινή χρονιά;
Κτήμα Κώστα Λαζαρίδη: Πρόκειται για μια χρονιά πολύ καλής ποιότητας τόσο για τους λευκούς όσο και για τους ερυθρούς οίνους. Ο πολύ καλός καιρός κατά τη διάρκεια της ανθοφορίας – καρπόδεσης και το δροσερό καλοκαίρι ήταν οι δύο βασικοί παράγοντες που συντέλεσαν στο ευνοϊκό αποτέλεσμα τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά (οι αποδόσεις επέστρεψαν σε φυσιολογικά επίπεδα μετά την περσινή δραματική πτώση τους).
Κτήμα Άλφα: Η σοδειά του 2013 για την περιοχή του Αμυνταίου έχει αρκετά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Μπορούμε βέβαια να την χαρακτηρίσουμε αρκετά απαιτητική χρονιά, όπου οι κλιματικές (μεσοκλιματικές και μικροκλιματικές) συνθήκες διασφάλισαν σε μεγάλο βαθμό τις εξαιρετικές επιδόσεις του αμπελώνα. Για τον συγκεκριμένο λόγο το 2013 θα αποτελεί μια μοναδική χρονιά που θα παρουσιάζει ολοένα και μεγαλύτερο ενδιαφέρον καθώς εξελίσσονται τα κρασιά της στο χρόνο.
Η ποσότητα παραγωγής είχε την τάση να είναι αυξημένη και για τη συγκεκριμένη χρονιά μια σχετική ρύθμιση φορτίου κρίθηκε απαραίτητη.
Προσπαθώντας να συνοψίσω σε μία πρόταση για την σοδειά του 2013 μπορούμε να αποκαλέσουμε ως αποθέωση ενός σπουδαίου αμπελοοινικού οικοσυστήματος!!
Κτήμα Λαντίδη: Πραγματικά η φετινή χρονιά είναι εκπληκτική στην περιοχή της Νεμέας αλλά φυσικά και για το Κτήμα Λαντίδη. Ίσως να μιλάμε για πολλά χρόνια για την εσοδεία του 2013 και στα λευκά αλλά ιδιαίτερα στα ερυθρά κρασιά.
Κτήμα Σιγάλα: Ο τρύγος του 2013 για τη Σαντορίνη χαρακτηρίστηκε από την κατά πολύ μειωμένη παραγωγή. Αυτό οφείλεται σε ένα ισχυρό άνεμο που έλαβε χώρα στη Σαντορίνη στις 18 Απριλίου 2012. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί η παραγωγή του 2012 αλλά και οι βλαστοί του 2012 που θα ξυλοποιούνταν για να γίνουν οι παραγωγικές κληματίδες του 2013, ήταν τόσο τραυματισμένες που το 2013 η παραγωγή ήταν εξαιρετικά μειωμένη. Όσον αφορά την καλλιεργητική περίοδο του 2013, είχαμε ένα χειμώνα ήπιο με λίγους βοριάδες και αρκετές βροχές. Η άνοιξη ξεκίνησε πολύ νωρίτερα το 2013, με αρκετές βροχές μέχρι και τέλη Μαΐου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να έχουμε πρώιμη ωρίμανση. Ο επίσημος τρύγος για μας φέτος ορίστηκε στις 29/07! Ευτυχώς δεν είχαμε καύσωνες άρα δεν μειώθηκε η παραγωγή καθόλου λόγω υψηλών θερμοκρασιών. Επίσης, είχαμε αρκετούς ευεργετικούς βοριάδες από τον Ιούνιο και μετά οι οποίοι δεν επέτρεψαν στις ετήσιες ασθένειες να προσβάλλουν τον αμπελώνα έως και το τέλος του τρύγου.
Δυστυχώς όμως η Κτήμα Σιγάλα λόγω της αύξησης των πωλήσεων της (στο εξωτερικό κυρίως) δεν έλαβε την ποσότητα του σταφυλιού που ήθελε. Επίσης η μειωμένη παραγωγή είχε ως αποτέλεσμα την άνοδο της τιμής του σταφυλιού, γεγονός που αναπόφευκτα θα αναγκάσει την Κτήμα Σιγάλα να ανεβάσει τις τιμές στα κρασιά της.
Κτήμα Μανουσάκη: Ελπίζουμε σε εξαιρετικά κόκκινα. Κρατήστε στη μνήμη σας το GRENACHE 2013. Τα λευκά (στο βαρέλι) θέλουν ακόμα χρόνο για να δείξουν.
 |
 |
 |
| Κάβα Αμέθυστος 2005 | Σιγάλας μαυροτράγανο 2008 | Νεμέα Λαντίδη 2004 |
Υπάρχουν ήδη κάποια δείγματα ποιότητας (τουλάχιστον για τα λευκά) από δεξαμενές που έχουν ολοκληρώσει τη ζύμωση τους;
Κτήμα Κώστα Λαζαρίδη: Για τα λευκά, αν και είναι σχετικά νωρίς ακόμη και τα κρασιά δεν έχουν ‘ωριμάσει’ οργανοληπτικά φαίνεται ότι χαρακτηριστικά στοιχεία της χρονιάς θα είναι η φρεσκάδα (υψηλές οξύτητες), ο φρουτώδης χαρακτήρας και η σημαντική αρωματική ένταση.
Κτήμα Άλφα: Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της χρονιάς είναι η υψηλή ωριμότητα, η πολύ καλή οξύτητα αντιπροσωπευτική της περιοχής Αμυνταίου που συνδυάζεται με υψηλά επίπεδα μηλικού οξέος. Είναι μια χρονιά που οι λευκές ποικιλίες δίνουν ιδιαίτερα πλούσια αρωματική ένταση και καλό όγκο. Σε ότι αφορά τα πρώτα ερυθρά κρασιά, δείχνουν σύνθετα αρωματικά, με εξαιρετικής γευστικής ισορροπίας, πλούσια και μεγάλη διάρκεια. Φαίνεται μία πλούσια δομή με ταυτόχρονη ντελικάτη έκφραση.
Κτήμα Λαντίδη: Βεβαίως, ιδιαίτερα στις λευκές πρώιμες ποικιλίες των κρασιών μας όπως το Chardonnay, τη Μαλαγουζιά και το Sauvignon blanc που θα έχουν αυξημένη αρωματική ένταση και οξύτητα σε σχέση με προηγούμενες χρονιές.
Κτήμα Σιγάλα: Όντως υπάρχουν σημάδια και η ποιότητα της φετινής χρονιάς προμηνύεται εξαιρετική. Επίσης είναι κομβική χρονιά για την ποιότητα των λευκών ποικιλιών που έχουν φυτευτεί γραμμικά και φυσικά οινοποιούνται ξεχωριστά. Μέχρι τώρα, είμαστε ενθουσιασμένοι με τα αποτελέσματα. Το ίδιο ισχύει και για το Μαυροτράγανο.
Κτήμα Μανουσάκη: Είναι ακόμη πολύ νωρίς αλλά αναμένουμε το καλύτερο.
Από πλευράς ποιότητας, σε τι επίπεδο θα τοποθετούσατε τη φετινή χρονιά σε σχέση με τις προηγούμενες;
Κτήμα Κώστα Λαζαρίδη: Το 2012 ήταν μια σοδειά πραγματικά δύσκολη τόσο για τους ερυθρούς αλλά κυρίως για τους λευκούς οίνους. Η άνοιξη δροσερή, με αποτέλεσμα προβληματική καρπόδεση που έθεσε τις βάσεις για μέτρια ποιοτικά και ποσοτικά χρονιά. Τα πράγματα δυσκόλεψε ακόμη περισσότερο το υπερβολικά ζεστό καλοκαίρι που μείωσε το αρωματικό δυναμικό των οίνων και έριξε τις οξύτητες τους. Η φετινή σοδειά θυμίζει σε αρκετά σημεία το 2011 που ήταν μια ιδανική χρονιά τόσο για τα λευκά όσο και τα ερυθρά κρασιά.
Κτήμα Άλφα: Σε ότι αφορά τους λευκούς οίνους είναι πολύ κοντά στην περσινή χρονιά καθώς και στη χρονιά του 2007. Για τους ερυθρούς οίνους σαφώς αντιμετωπίζουμε πλουσιότερο χαρακτήρα και μεγάλη δυναμική παλαίωσης.
Κτήμα Λαντίδη: Την τελευταία δεκαετία δεν μπορώ να θυμηθώ τόσο ελπιδοφόρα και γενναιόδωρη χρονιά.
Κτήμα Σιγάλα: Η φετινή χρονιά όπως είπαμε, είναι εξαιρετική. Οι επόμενοι 2 μήνες θα είναι καθοριστικοί βέβαια για να είμαστε σίγουροι. Πιστεύω πως η ποιότητα του 2013 θα είναι ισάξια του 2007 ή και καλύτερη.
Κτήμα Μανουσάκη: Πιστεύω ότι και το 2013 όπως έκανε και το 2012 θα μας βοηθήσει να ξεχάσουμε το 2011.
Οι φετινές κλιματολογικές συνθήκες, ευνόησαν ώστε να βγάλουν το μέγιστο της ποιότητας τους, τα κόκκινα ή τα λευκά κρασιά πιο πολύ;
Κτήμα Κώστα Λαζαρίδη: Θεωρώ ότι η επιλογή είναι δύσκολη, η χρονιά φαίνεται ότι ήταν ευνοϊκή και για τους λευκούς και για τους ερυθρούς οίνους. Ίσως στα σημεία θα έλεγα ότι οι λευκοί οίνοι έχουν ένα μεγαλύτερο πλεονέκτημα.
Κτήμα Άλφα: Όπως σημειώνω και παραπάνω και στις λευκές αλλά και στις ερυθρές ποικιλίες είχαμε εξαιρετικά κρασιά που είναι μιας ιδανικής κλιματολογικά ακολουθίας. Αυτό που θα πρέπει να περιμένουμε είναι κυρίως με τα κόκκινα γιατί είναι κρασιά που θα τα αντιμετωπίσουμε στην εξέλιξή τους κατά την παλαίωση.
Κτήμα Λαντίδη: Οι φετινές κλιματολογικές συνθήκες οι οποίες είχαν σταδιακές “ποτιστικές” βροχές μέχρι τον Μάιο και απουσία καύσωνα το καλοκαίρι ήταν εξαιρετικές για τα λευκά αλλά κυρίως για τα ερυθρά κρασιά. Ιδιαίτερα η απουσία του καύσωνα κατά τους θερινούς μήνες, (ο οποίος στα κόκκινα ναι μεν συμπυκνώνει το μούστο αλλά μειώνει την ποιότητα του και στα λευκά αδυνατίζει την αρωματική ένταση) βοήθησε στην φυσιολογική εξέλιξη των σταφυλιών. Όλα αυτά σε συνδυασμό με την αυξημένη κατά 10%-20% οξύτητα μας δίνουν όλα τα εφόδια για σπουδαία κρασιά.
Κτήμα Σιγάλα: Για τα λευκά και για τα κόκκινα, οι φετινές κλιματολογικές συνθήκες, δούλεψαν επαρκώς ώστε να έχουμε μια χρονιά σε πολύ υψηλό επίπεδο. Σίγουρα και η μειωμένη παραγωγή έχει συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας.
Κτήμα Μανουσάκη: Οι συνθήκες φέτος ήταν ίσως ιδανικές σε ότι αφορά την υγιεινή του φρούτου που έφτασε στο οινοποιείο πραγματικά ανέπαφο από προσβολές. Συνθήκες πραγματικά ιδανικές για βιολογικές καλλιέργειες. Υπήρξε κάποια δυσκολία στα λευκά, όπου το νερό για άρδευση δεν ήταν επαρκές δεδομένου ότι οι βροχές μας ξέχασαν από τις 15 του Μάρτη.
 |
 |
| Κτήμα Αλφα ερυθρός 2008 | Μανουσάκη Syrah 2004 |
Γενικότερα, βλέπετε φως στο βάθος του «βαρελιού»;
Κτήμα Κώστα Λαζαρίδη: Το 2013 φαίνεται να σηματοδοτεί την ανάκαμψη σε εμπορικό επίπεδο.
Κτήμα Άλφα: Βλέπουμε φως και στο χείλος του βαρελιού. Είμαστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι.
Κτήμα Λαντίδη: Όσον αφορά τις πωλήσεις εντός Ελλάδος σίγουρα η κατάσταση δεν είναι η καλύτερη. Όλοι μας αυτή τη στιγμή νιώθουμε τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης και των λανθασμένων πολιτικών που ακολουθούνται με αποτέλεσμα το εμφιαλωμένο κρασί να είναι είδος πολυτελείας για το μεγαλύτερο μέρος του πολύπαθου πληθυσμού. Η ανάκαμψη των πωλήσεων σίγουρα θα αργήσει και συνδέεται άμεσα με την ανάκαμψη της οικονομικής κατάστασης του Έλληνα.
Στην οικογένεια Λαντίδη εδώ και 15 χρόνια προσπαθούμε και ενισχύουμε τις εξαγωγές μας με αιχμή του δόρατος την ποιότητα των κρασιών μας αντισταθμίζοντας έτσι ένα μέρος από τη μείωση που υπάρχει στην εσωτερική ζήτηση εμφιαλωμένου κρασιού.
Τα τελευταία χρόνια δε, υπάρχουν κάποιες συντονισμένες και καλά στοχοποιημένες προσπάθειες κάτω από την ομπρέλα του Σ.Ε.Ο. , των New wines of Greece και του Ο.Π.Ε. που αρχίζουν να αποδίδουν καρπούς και μας δείχνουν πως όλοι μαζί μπορούμε να καλύψουμε το χαμένο έδαφος και να σηκώσουμε το Ελληνικό κρασί εκεί που του αξίζει, ψηλά.
Κτήμα Σιγάλα: Για το Κτήμα Σιγάλα, βλέπω. Για τη Σαντορίνη γενικότερα δυστυχώς όχι. Αυτό είναι πολύ κακό φυσικά γιατί η ντόπια νοοτροπία παρασέρνει και το Κτήμα Σιγάλα, σε βαρέλι “χωρίς φως”. Μεγάλη συζήτηση αυτή φυσικά…! Θα μπορούσε να είναι μια ξεχωριστή συνέντευξη.
Κτήμα Μανουσάκη: Φώς υπάρχει άπλετο. Ψάξιμο θέλει.
Πιο είναι το ποσοστό της παραγωγής σας που διατίθεται στην αγορά του εξωτερικού;
Κτήμα Κώστα Λαζαρίδη: Η πτώση της εγχώριας αγοράς επιβραδύνεται και εξισορροπείται από την σημαντική αύξηση των εξαγωγών που αγγίζουν πλέον το 50% της παραγωγής μας.
Κτήμα Άλφα: 35%.
Κτήμα Λαντίδη: Αυτή τη στιγμή αγγίζει το 42% με τάση αύξησης. Τα κρασιά δε που πωλούμε είναι κυρίως η Νεμέα Λαντίδη, το Μοσχοφίλερο Λαντίδη και η σειρά Μικρή Κιβωτός ερυθρή & λευκή, δηλαδή κρασιά από Ελληνικές ποικιλίες που σιγά-σιγά κερδίζουν περισσότερους υποστηρικτές στο εξωτερικό.
Κτήμα Σιγάλα: Περίπου το 45% και προβλέπεται σημαντική αύξηση.
Κτήμα Μανουσάκη: Περίπου 30%.
Τέλος, χωρίς δεύτερη σκέψη, πιο από τα αγαπημένα σας κρασιά, βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο απόγειο της ποιότητας του και το οποίο θα μας το προτείνατε να το ανοίξουμε τώρα;
Κτήμα Κώστα Λαζαρίδη: Νομίζω ότι ο Αμέθυστος Κάβα 2005 θα δικαιώσει με το παραπάνω όποιον οινόφιλο τον επιλέξει για το κυριακάτικο τραπέζι του. Πληθωρικά αρώματα κόκκινων φρούτων, φινέτσα, ώριμες ταννίνες και μακριά επίγευση.
Κτήμα Άλφα: Κτήμα Άλφα Ερυθρό(SMX)2008 & Κτήμα Άλφα Ερυθρό(SMX)2005.
Κτήμα Λαντίδη: Αυτή τη στιγμή, η Νεμέα Λαντίδη 2011 βρίσκεται στην κορυφαία κατάσταση της , αναδεικνύοντας τον φρουτώδη χαρακτήρα της και ισορροπώντας μεταξύ βαρελιού, οξύτητας και ταννινών αρμονικά.
Κτήμα Σιγάλα: Πολύ δύσκολη ερώτηση… Θα έλεγα Σαντορίνη 2008 παλαιωμένη σε magnum φιάλη και Μαυροτράγανο 2008. Κανένα από τα δυο δεν είναι στο απόγειο όμως. Έχουν πολύ δρόμο εξέλιξης. Θα έλεγα όμως πως η Σαντορίνη 2005 είναι στο απόγειο ίσως και η Σαντορίνη βαρέλι 2006 με μια γρήγορη εκτίμηση.
Κτήμα Μανουσάκη: SYRAH 2004… μετά πολύ σκέψη.
Εμείς τελειώνοντας να ευχαριστήσουμε και πάλι τους εξαιρετικούς οινοποιούς μας για τη μεστή περιγραφή των αναμενόμενων από τη φετινή σοδειά, να ευχηθούμε να απολαύσουμε το αποτέλεσμα της προσπάθειάς τους και να τους ενθαρρύνουμε να συνεχίζουν με δύναμη και πάθος να προβάλλουν μέσω των εξαιρετικών προϊόντων τους την οινοποιητική δυναμική της χώρας μας, οδηγώντας την στο φως μέσα από το …βαρέλι τους!
Χαράλαμπος Θάνος – Οινογράφος/καβίστας
