Γαϊδουρινό γάλα και οι ιδιότητες του

Το γαϊδουρινό γάλα ήταν γνωστό από την αρχαιότητα για τις ιδιότητες για αυτό και το χρησιμοποιούσαν ως «φάρμακο» αλλά και ως καλλυντικό. Συγκεκριμένα, το γαιδουρινό γάλα ήταν απαραίτητο (πολύ πριν την εποχή των μαζικών εμβολιασμών) για την ίαση παιδιών που είχαν προσβληθεί με το βακτήριο της Bordetella pertussis που προκαλούσε  τον κοκίτη με συμπτώματα τον πολύ έντονο βήχα, ενώ ήταν γνωστή η χρήση του από την Κλεοπάτρα για το μπάνιο της.
Η γαϊδούρα παράγει γάλα όπως και όλα θα θηλαστικά, αμέσως μετά την πρώτη γέννα και η γαλακτοφορία συνεχίζεται μέχρι και 200 μέρες ενώ αρμέγοντας 2 φορές την ημέρα η παραγωγή φτάνει στα 750 ml- 1L γάλα. Το γάλα έχει μια γλυκιά γεύση, είναι ελαφρύ και είναι εντελώς άοσμο.
Το γαϊδουρινό γάλα έχει χημική σύσταση που (εκτός από το ποσοστό λίπους), προσομοιάζει με το μητρικό παρά με άλλα γαλακτοφόρα ζώα (π.χ. αγελάδα, κατσίκα, πρόβατο). Χαρακτηρίζεται λοιπόν από υψηλό ποσοστό λακτόζης (5.8-7.4%), χαμηλό ποσοστό λίπους (0.5-1.8%) και χαμηλό ποσοστό πρωτεΐνης (1.5-1.8%).
 Το σημαντικό είναι ωστόσο είναι το χαμηλό ποσοστό καζεϊνών οι οποίες γενικά συμβάλλουν στις αλλεργίες που προκαλούνται από το γάλα. Για αυτό τον λόγο το γαϊδουρινό γάλα έχει χαρακτηριστεί και ως υπό-αλλεργικό και έχει προταθεί από παιδιάτρους ως μια εναλλακτική λύση στο αγελαδινό γάλα. Επιπρόσθετα, λόγω της μεγάλης συγκέντρωσης λυσοζύμης (φυσική αντιμικροβιακή πρωτεΐνη), έχει χαρακτηριστική και αντιμικροβιακό. Η λυσοζύμη απαντάται σε μεγάλες συγκεντρώσεις στο ασπράδι του αυγού αλλά και στα δάκρυα και ο βασικός σκοπός της είναι η καταστολή των παθογόνων μικροοργανισμών.
Τέλος, το γαϊδουρινό γάλα φαίνεται να έχει και μια θετική επίδραση σε άτομα που πάσχουν από διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος με συμπτώματα αλλεργίας όπως βήχας, ρινίτιδα αλλά και δερματικές παθήσεις (ψωρίαση), λόγω του ότι συστατικού του γάλατος φαίνεται να διεγείρουν κύτταρα του οργανισμού μας  που  με την σειρά τους ρυθμίζουν την αντίδραση του ανοσοποιητικού. Η διεξαγωγή κλινικών μελετών θα βοηθήσει στο να αποδειχθεί τα πιθανά οφέλη στον ανθρώπινο οργανισμό.
Από τα πιο πάνω μπορούμε να συμπεράνουμε ότι το συγκεκριμένο γάλα, λόγω και της περιορισμένης δυνατότητας διάθεσής του, θα πρέπει να χρησιμοποιείται από ειδικές ομάδες πληθυσμού (π.χ. παιδιά, ηλικιωμένους ή και ενήλικες με κάποια θέματα υγείας) και σίγουρα ως ένα συμπλήρωμα διατροφής και μόνον.

Φώτης Παπαδήμας
Επίκουρος Καθηγητής – Τμήμα Γεωπονικών Επιστημών, Βιοτεχνολογίας και Επιστήμης Τροφίμων – ΤΕΠΑ