Γιορτή τσίπουρου στον Άνω Μπράλο

Η Φθιώτιδα είναι μια περιοχή της οποίας τα εδάφη είναι στην πλειοψηφία τους ορεινά. Παρνασσός, Καλλίδρομο, Οίτη και Όθρυς από ξηράς και ο Μαλλιακός κόλπος από την άλλη, δημιουργούν μια λεκάνη μέσα στην οποία βρίσκεται η ημιπεδινή Φθιώτιδα, με πρωτεύουσα τη Λαμία ή αλλιώς η πατρίδα του κοψιδιού και του τσίπουρου.

Ο νομός, πλούσιος σε ομορφιές, δάση ποτάμια, χαράδρες και απίστευτα γλέντια των οποίων η πεμπτουσία βρίσκεται στις γευστικές απολαύσεις. Οι συνειρμοί είναι αναπόφευκτοι, και πέρα από τα πολύ γνωστά ιστορικά μέρη, Θερμοπύλες, Γοργοπόταμος κλπ. το μυαλό πάντα πηγαίνει σε παραδοσιακές λιχουδιές όπως είναι τα καταπληκτικά λουκάνικα της περιοχής, τα ψητά, οι χορτόπιτες, τα μυρωδάτα τσίπουρα και ο χαλβάς που αν και το όνομά του «Φαρσάλων» και παραπέμπει σε άλλες περιοχές, είναι απαραίτητο συστατικό της τοπικής γευστικής πανδαισίας.

Τα λουκάνικα εδώ τρώγονται φρέσκα. Φτιαγμένα από δύο είδη κρέατος λίγο λίπος, πορτοκάλι ή πράσο ή και τα δύο μαζί και μπόλικα μυρωδικά αποτελεί την αιχμή του δόρατος για τα τοπικά συμπόσια. Το αρνάκι ή το κατσικάκι γίνεται θαύμα από τα χέρια των έμπειρων ψηστών όπως και τα θρυλικά κοντοσούβλια της περιοχής. Βεβαίως διάσημο είναι το κλασικό «κλέφτικο». Παλαιότερα, οι ζωοκλέφτες άφηναν το ζώο μέσα στο ίδιο του το δέρμα, το έθαβαν σε ένα λάκκο με ξύλα και κάρβουνα και το σκέπαζαν, ώστε να μην είναι ορατό και εντοπίσημο από τους αγροφύλακες που πάντοτε ήταν υποψιασμένοι για τη δράση των κλεφτών. Το κρέας ψήνονταν αργά και σε χαμηλή φωτιά για ώρες, και όταν πια το έβγαζαν ήταν σκέτο λουκούμι. Σήμερα στην περιοχή φτιάχνουν το «τυλιχτό» που είναι κομμάτια κρέατος με μυρωδικά, πιπεριές, κρεμμύδι και σκόρδο και συχνά τυρί, μέσα σε ένα πουγκί από λαδόκολλα. Το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό και η γεύση πολύ πλούσια και δυνατή. Ο άλλος ‘’απόγονος’’ του κλέφτικου είναι το «χαρτόδεμα» που είναι κομμάτια κρέατος, συχνά δύο ή τριών ειδών (μοσχάρι, χοιρινό, αρνί) κομμένο σε κομμάτια και πασπαλισμένο με αρκετά μπαχαρικά και μυρωδικά. Ψήνεται σε χαμηλή φωτιά για πολλές ώρες τυλιγμένο σε λαδόχαρτο και όταν ανοιχτεί η μυρωδιά του σε κερδίζει, ενώ τα κρέατα γίνονται τόσο μαλακά, που σε ξαφνιάζει.

Τα τοπικά τυριά είναι επίσης εξαιρετικά, αν και πλέον δύσκολα τα βρίσκεις εκτός τυποποίησης. Πραγματική εμπειρία είναι οι πίτες, κυρίως οι χορτόπιτες που συνήθως το χειμώνα γίνονται με σπανάκι και πράσο, φέτα ή κατσικίσιο λευκό αλμυρό τυρί, ντόπια αυγά και φύλλο χειροποίητο.

Το Φθινόπωρο, όταν πια τα τσίπουρα έχουν «βράσει» και τα χωριά έχουν αρχίσει τις προετοιμασίες για το χειμώνα που έρχεται, γίνεται η γιορτή του τσίπουρου στο Μπράλο.

Στις 10 Δεκεμβρίου, στην κεντρική πλατεία του χωριού, στην μοναδική αλλά εξαιρετική ταβέρνα στήθηκαν πάγκοι με τα φαγητά που είχαν ψηθεί εξαιρετικά καλά. Το μενού συμπεριελάμβανε κυρίως λουκάνικα, κοντοσούβλι, αρνάκι και ψωμί. Όσο αφορά στο φαγητό, πλήρωνες ένα υποτυπώδες ποσό και γέμιζες το πιάτο σου με ό,τι σου άρεσε, ενώ το κρασί και το τσίπουρο δίνονταν δωρεάν σε οποιαδήποτε ποσότητα μπορούσε ο καθένας να καταναλώσει. Η νέα σοδιά ήταν εκεί και σηματοδοτούσε την έλευση του χειμώνα με μια πολύ ζεστή γιορτή που είχε τις ρίζες της σίγουρα στην αρχαία εποχή όταν οι αλλαγές των εποχών ή των σοδιών γιορτάζονταν με ζωοθυσίες και συμπόσια. Στην ευρύχωρη πλατεία είχαν στρωθεί περιμετρικά αρκετά τραπέζια, ενώ το κέντρο της έμεινε κενό για να χορέψουν οι επισκέπτες, οι οποίοι έκαναν πραγματικά ό,τι μπορούσαν με το περισσό κέφι που τους είχε χαρίσει το τοπικό κρασί και το τοπικό τσίπουρο. Δεν είμαστε σίγουροι αν ήταν η ποιότητα και η αγνότητα, ο καθαρός αέρας ή το κέφι που μας χάρισε τόσο η ζεστή και λαμπρή μέρα όσο και η γιορτή που είχε στηθεί, αλλά έχοντας καταναλώσει αρκετές ποσότητες από το αρωματικότατο μα και δυνατό τσίπουρο, παραμείναμε νηφάλιοι και χωρίς πονοκεφάλους ή ξηροστομίες.

Το τέλος της γιορτής για εμάς ήρθε λίγο πριν τη δύση του ηλίου, και προχωρήσαμε προς το δρόμο, ενώ πίσω μας ο χορός καλά κρατούσε. Πριν όμως τελειώσει η επίσκεψή μας σε αυτή την όμορφη και κεφάτη σύναξη, μας περίμενε ένας ακόμα γευστικός πειρασμός. Στο δρόμο που σχηματίζει την εξωτερική περίμετρο της πλατείας έφτιαχναν παραδοσιακούς λουκουμάδες και πουλούσαν χαλβά. Αν και τα δύο είναι αρκετά βαριά για ένα «ταλαιπωρημένο» από αρκετό και λιπαρό φαγητό και άφθονο αλκοόλ στομάχι, πήραμε και από τα δύο και δοκιμάσαμε. Και λίγο πριν αποχωρήσουμε ξαναδοκιμάσαμε.

Συγχαρητήρια για το σύνολο σε όσους το οργάνωσαν και το έφεραν σε πέρας. Θα το επισκεφτούμε σίγουρα και του χρόνου.