Οστεοπόρωση : Μια ματιά στην έρευνα σχετικά με διαιτητικές παρεμβάσεις

Η οστεοπόρωση είναι μια σκελετική διαταραχή κατά την οποία  η αντοχή των οστών είναι σε κίνδυνο, με αποτέλεσμα αυξημένο κίνδυνο κατάγματος. Αν και η οστεοπόρωση  συχνά διαγιγνώσκεται πιο συχνά σε λευκές μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, οι γυναίκες  άλλων φυλετικών ομάδων και ηλικιών, καθώς και άνδρες και παιδιά μπορούν επίσης να αναπτύξουν οστεοπόρωση . Η οστεοπόρωση είναι μια πολυπαραγοντική διαταραχή, και η διατροφή είναι μόνο ένας από τους παράγοντες, που συμβάλλουν στην ανάπτυξη και στην εξέλιξη της  και αντίστοιχα στην πρόληψη και στη αντιμετώπισή της.

Ασβέστιο
Το ασβέστιο είναι ένα σημαντικό δομικό στοιχείο  των οστών και των δοντιών. Το ανόργανο τμήμα  των  οστών αποτελείται κυρίως από  κρυστάλλους υδροξυαπατίτη , οι οποίοι περιέχουν μεγάλες ποσότητες ασβεστίου και φωσφόρου . Το οστό είναι ένας δυναμικός ιστός που αναδιαμορφώνεται σε όλη τη ζωή. Κύτταρα των οστών που ονομάζονται οστεοκλάστες  ξεκινούν τη διαδικασία της ανακατασκευής με διάλυση ή  φθορά  τμημάτων του οστού. Τα κύτταρα σχηματισμού των οστών που ονομάζονται οστεοβλάστες συνθέτουν τότε νέα οστική μάζα,  για να αντικαταστήσει στο κόκκαλο την οστική μάζα που «χάθηκε». Κατά την κανονική ανάπτυξη,  ο σχηματισμός  οστών υπερβαίνει την οστική  φθορά. Οστεοπόρωση μπορεί να προκύψει όταν η φθορά του οστού υπερβαίνει χρονίως  τον σχηματισμό.
Το ασβέστιο είναι το πλέον κοινό μέταλλο στο ανθρώπινο σώμα. Περίπου 99% του ασβεστίου βρίσκεται στα οστά και στα δόντια, ενώ το άλλο 1% βρίσκεται στο αίμα και στον μαλακό ιστό. Τα επίπεδα του ασβεστίου στο αίμα και στο υγρό,  που περιβάλλει τα κύτταρα (εξωκυτταρικό υγρό) πρέπει να διατηρούνται  μέσα σε ένα πολύ στενό εύρος συγκέντρωσης για κανονική λειτουργία του οργανισμού. Οι φυσιολογικές λειτουργίες του ασβεστίου είναι τόσο ζωτικής σημασίας για την επιβίωση,  ώστε το σώμα προκαλεί απομετάλλωση των οστών για να διατηρήσει τα κανονικά επίπεδα ασβεστίου στο αίμα,  όταν η πρόσληψη ασβεστίου είναι ανεπαρκής. Είναι συνεπώς φανερό, ότι  η επαρκής  πρόσληψη διαιτητικού ασβεστίου είναι ένας κρίσιμος παράγοντας για τη διατήρηση υγιούς σκελετού .

Σχετικές αναφορές

1. Heaney RP. Calcium, dairy products and osteoporosis. J Am Coll Nutr. 2000;19(2 Suppl):83S-99S.  
2. Garriguet D.; Bone health: osteoporosis, calcium and vitamin D.; Health Rep. 2011 Sep;22(3):7-14.

Φρούτα και λαχανικά
Αρκετές διασταυρούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι αυξημένη πρόσληψη φρούτων και λαχανικών σχετίζεται με σημαντικά υψηλότερη οστική πυκνότητα (BMD : Bone Mineral Density) και χαμηλότερα επίπεδα οστικής  φθοράς, σε άνδρες και γυναίκες. Σε μια μελέτη που παρακολούθησε  την οστική πυκνότητα (BMD) επί τέσσερα χρόνια, η υψηλότερη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών συσχετίστηκε  με σημαντικά μικρότερη μείωση στην οστική πυκνότητα στο ισχίο σε ηλικιωμένους άνδρες, αλλά όχι σε ηλικιωμένες γυναίκες. Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι πλούσια σε πρόδρομες ουσίες των διττανθρακικών  ιόντων, τα οποία χρησιμεύουν στην μείωση των οξέων στο σώμα. Όταν η ποσότητα των διττανθρακικών ιόντων είναι ανεπαρκής για να διατηρηθεί  φυσιολογικό το pH, το σώμα είναι ικανό να «αναζητήσει» τα  αλκαλικά άλατα του ασβεστίου από τα οστά, προκειμένου να εξουδετερώσει τα οξέα  που προσλαμβάνονται  από τη δίαιτα και παράγονται από το μεταβολισμό .
Η αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών μειώνει την περιεκτικότητα σε οξέα και μπορεί να διατηρήσει το ασβέστιο στα οστά.  Ωστόσο, τα αποτελέσματα μιας πρόσφατης  μελέτης ελεγχόμενης  με εικονικό φάρμακο σε 276 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες υποδεικνύουν ότι η συμπλήρωση της δίαιτας με άλκαλι, είτε μέσω συμπληρώματος κιτρικού καλίου είτε με επιπλέον  πρόσληψη 300 g φρούτων και λαχανικών / ημέρα δεν αύξησε την πυκνότητα της οστικής μάζας (BMD) ούτε «μείωσε»  τον συσχετισμό της ηλικίας με την απώλεια οστικής μάζας κατά τη διάρκεια μιας διετούς περιόδου. Όμως, τα αποτελέσματα της μελέτης DASH υποστηρίζουν την ευεργετική σχέση μεταξύ της πρόσληψης φρούτων και λαχανικών και της υγείας των οστών. Εκτός από τη μείωση της αρτηριακής πίεσης, η αύξηση φρούτων και λαχανικών μείωσε την ημερήσια ουρική απώλεια ασβεστίου περίπου κατά 50 mg / ημέρα. Επίσης μείωσε τις τιμές βιοχημικών δεικτών της οστικής ανακύκλωσης,  και ιδιαίτερα της οστικής απορρόφησης.
Στο σύνολό τους, τα αποτελέσματα των επιδημιολογικών μελετών και των ελεγχόμενων κλινικών ερευνών δείχνουν ότι μια διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της οστικής απώλειας, αν και οι συγκεκριμένοι μηχανισμοί  δεν είναι ακόμα γνωστοί  με βεβαιότητα.
Σχετικές αναφορές

1. Tucker KL, Hannan MT, Chen H, Cupples LA, Wilson PW, Kiel DP. Potassium, magnesium, and fruit and vegetable intakes are associated with greater bone mineral density in elderly men and women. Am J Clin Nutr. 1999;69(4):727-736.
2. New SA. Nutrition Society Medal lecture. The role of the skeleton in acid-base homeostasis. Proc Nutr Soc. 2002;61(2):151-164.
3. Macdonald HM, Black AJ, Aucott L, et al. Effect of potassium citrate supplementation or increased fruit and vegetable intake on bone metabolism in healthy postmenopausal women: a randomized controlled trial. Am J Clin Nutr. 2008;88(2):465-474.
4. Lin PH, Ginty F, Appel LJ, et al. The DASH diet and sodium reduction improve markers of bone turnover and calcium metabolism in adults. J Nutr. 2003;133(10):3130-3136.  
5. Lanham-New SA.; Fruit and vegetables: the unexpected natural answer to the question of osteoporosis prevention?; Am J Clin Nutr. 2006 Jun;83(6):1254-5.

Λιγνάνες
Οι μελέτες που έχουν γίνει σχετικά με τον ρόλο των λιγνανών στην οστεοπόρωση είναι λίγες. Δεν μπορούμε ακόμα να καταλήξουμε σε οριστικό συμπέρασμα. Υπάρχουν μελέτες που έδειξαν όφελος , και άλλες στις οποίες δεν φάνηκαν θετικά αποτελέσματα. Απαιτούνται περισσότερες μελέτες για να καθοριστεί αν η διαιτητική πρόσληψη φυτικών λιγνανών μπορεί να συμβάλει στην μείωση του κινδύνου οστεοπόρωσης ή στην μείωση της βαρύτητας των συμπτωμάτων της νόσου.
Σχετικές αναφορές

1. Kim MK, Chung BC, Yu VY, et al. Relationships of urinary phyto-oestrogen excretion to BMD in postmenopausal women. Clin Endocrinol (Oxf). 2002;56(3):321-328.  
2. Brooks JD, Ward WE, Lewis JE, et al. Supplementation with flaxseed alters estrogen metabolism in postmenopausal women to a greater extent than does supplementation with an equal amount of soy. Am J Clin Nutr. 2004;79(2):318-325.

Μαγνήσιο
Μολονότι η  μειωμένη οστική πυκνότητα ( Bone Mineral Density – BMD) είναι το κύριο χαρακτηριστικό της οστεοπόρωσης,  και άλλες αλλαγές στο κολλαγόνο  και  στα  ανόργανα συστατικά του οστού μπορεί να οδηγήσουν σε οστά που είναι εύθραυστα και πιο επιρρεπή σε κατάγματα. Η περιεκτικότητα των οστών σε μαγνήσιο αντιστοιχεί στο  1% των μετάλλων των οστών και είναι γνωστό ότι επηρεάζει,  τόσο τη  δομή των  οστών όσο  και  το μεταβολισμό  των μετάλλων των οστών.  Όταν η περιεκτικότητα  του οστού σε μαγνήσιο μειώνεται , οι κρύσταλλοι των οστών γίνονται μεγαλύτεροι και πιο εύθραυστοι. Μερικές μελέτες έχουν διαπιστώσει  ότι  υπάρχει χαμηλότερη περιεκτικότητα μαγνησίου και μεγαλύτεροι  κρύσταλλοι  στα  οστά των οστεοπορωτικών γυναικών σε σύγκριση με  τα οστά μη-οστεοπορωτικών
Ανεπαρκή επίπεδα μαγνησίου στον ορό,  έχουν ως  αποτέλεσμα χαμηλά επίπεδα ασβεστίου,  αντίσταση στην δράση της παραθυρεοειδούς ορμόνης, και  αντίσταση σε ορισμένες από τις δράσεις της βιταμίνης D. Όλα αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένη απώλεια οστικής μάζας. Μια μελέτη  στην οποία συμμετείχαν  πάνω από 900 ηλικιωμένοι άνδρες και γυναίκες  βρήκε ότι η  υψηλότερη διαιτητική πρόσληψη μαγνησίου συνδέεται με αυξημένη οστική πυκνότητα στο ισχίο τόσο σε άνδρες όσο  και σε γυναίκες. Ωστόσο, επειδή το μαγνήσιο και το κάλιο βρίσκονται  και τα δύο από κοινού σε πολλές τροφές, η επίδραση του διαιτητικού μαγνησίου δεν μπορεί να απομονωθεί . Πιο πρόσφατα, μια μελέτη σε περισσότερα από 2.000 ηλικιωμένα άτομα ανέφερε,  ότι η πρόσληψη μαγνησίου συσχετίστηκε θετικά με την οστική πυκνότητα ολόκληρου του σώματος σε λευκούς άνδρες και γυναίκες, αλλά όχι σε μαύρους άνδρες και  γυναίκες
Λίγες μελέτες έχουν ασχοληθεί με την επίδραση των συμπληρωμάτων μαγνησίου στην οστική πυκνότητα ή στην οστεοπόρωση σε ανθρώπους. Σε μια μικρή ομάδα  μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών με οστεοπόρωση, δόθηκαν  συμπληρώματα μαγνησίου των 750 mg / ημέρα για τους πρώτους έξι μήνες και στην συνέχεια  δόθηκαν 250 mg / ημέρα για 18 μήνες ακόμα. Αυτό οδήγησε σε αυξημένο BMD στον καρπό μετά από ένα έτος. Δεν παρατηρήθηκε περαιτέρω αύξηση  του BMD μετά από δύο χρόνια .
Μια άλλη μελέτη σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, που ακολουθούσαν αγωγή με λήψη οιστρογόνων και επίσης έπαιρναν συμπληρώματα πολυβιταμινών, βρήκε ότι η επιπλέον πρόσληψη 500mg μαγνησίου / ημέρα μαζί με 600mg ασβεστίου/ημέρα , είχε σαν αποτέλεσμα αύξηση του BMD στο ισχίο, σε σύγκριση με μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που ακολουθούσαν μόνο την αγωγή με λήψη οιστρογόνων.
 Η δυνατότητα  επίδρασης  της αυξημένης πρόσληψης μαγνησίου τόσο στο υπάρχον ασβέστιο όσο και στον μεταβολισμό των οστών  απαιτεί  περισσότερη έρευνα με ιδιαίτερη προσοχή στο ρόλο του μαγνησίου, σε ότι αφορά στην πρόληψη και στη συμβολή του στην  θεραπεία της οστεοπόρωσης.
Σχετικές αναφορές

1. Sojka JE, Weaver CM. Magnesium supplementation and osteoporosis. Nutr Rev. 1995;53(3):71-74.
2. Tucker KL, Hannan MT, Chen H, Cupples LA, Wilson PW, Kiel DP. Potassium, magnesium, and fruit and vegetable intakes are associated with greater bone mineral density in elderly men and women. Am J Clin Nutr. 1999;69(4):727-736.
3. Ryder KM, Shorr RI, Bush AJ, et al. Magnesium intake from food and supplements is associated with bone mineral density in healthy older white subjects. J Am Geriatr Soc. 2005;53(11):1875-1880.
4. Abraham GE, Grewal H. A total dietary program emphasizing magnesium instead of calcium. Effect on the mineral density of calcaneous bone in postmenopausal women on hormonal therapy. J Reprod Med. 1990;35(5):503-507.

Ισοφλαβόνες Σόγιας
Οι ισοφλαβόνες σόγιας έχουν κινήσει το ερευνητικό ενδιαφέρον,  σε ότι αφορά στην επίδρασή τους στην υγεία των οστών. Μέχρι σήμερα, τα αποτελέσματα των μελετών είναι αντικρουόμενα, αλλά μια πρόσφατη μετα-ανάλυση  εννέα τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων  μελετών κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ισοφλαβόνες σόγιας, σε δόσεις <90 mg / ημέρα, αναστέλλουν την οστική  φθορά και συμβάλλουν στην εκκίνηση διαδικασιών  ανασχηματισμού των οστών. Ορισμένοι συγγραφείς πιστεύουν,  ότι η επίδραση των ισοφλαβονών σόγιας στην υγεία των οστών μπορεί να εξαρτάται από τον μεταβολισμό τους σε κάθε άτομο. Αυτό θα μπορούσε πιθανώς να εξηγήσει τα ανόμοια αποτελέσματα μεταξύ των κλινικών δοκιμών.
Έτσι, ενώ υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι δίαιτες πλούσιες σε ισοφλαβόνες  δρούν θετικά στην υγεία των οστών, δεν είναι γνωστό κατά πόσον η αύξηση πρόσληψης ισοφλαβονών σόγιας μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο της οστεοπόρωσης
Σχετικές αναφορές

1. Arjmandi BH, Khalil DA, Smith BJ, et al. Soy protein has a greater effect on bone in postmenopausal women not on hormone replacement therapy, as evidenced by reducing bone resorption and urinary calcium excretion. J Clin Endocrinol Metab. 2003;88(3):1048-1054.  
2. Harkness LS, Fiedler K, Sehgal AR, Oravec D, Lerner E. Decreased bone resorption with soy isoflavone supplementation in postmenopausal women. J Womens Health (Larchmt). 2004;13(9):1000-1007.  
3. Cheong JM, Martin BR, Jackson GS, et al. Soy isoflavones do not affect bone resorption in postmenopausal women: a dose-response study using a novel approach with 41Ca. J Clin Endocrinol Metab. 2007;92(2):577-58
4. Ma DF, Qin LQ, Wang PY, Katoh R. Soy isoflavone intake inhibits bone resorption and stimulates bone formation in menopausal women: meta-analysis of randomized controlled trials. Eur J Clin Nutr. 2008;62(2):155-161.  

Βιταμίνη D
Μολονότι η οστεοπόρωση είναι μια πολυπαραγοντική νόσος, η  ανεπάρκεια σε βιταμίνη D μπορεί να είναι ένας σημαντικός παράγοντας, που συμβάλλει στην εμφάνιση της νόσου. Μια μεγάλη επιδημιολογική μελέτη που έγινε σε διάφορα μέρη του κόσμου (18 διαφορετικές χώρες) σε περισσότερες από 2.600 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με οστεοπόρωση, αποκάλυψε ότι το 64% των ατόμων είχαν 25-hydroxyvitamin D κάτω από 75 nmol / L (30 ng / mL )
Χωρίς επαρκή βιταμίνη D από  έκθεση στον ήλιο ή από διαιτητική πρόσληψη, η εντερική απορρόφηση του ασβεστίου δεν μπορεί να μεγιστοποιηθεί. Αυτό προκαλεί έκκριση ΡΤΗ από τους παραθυρεοειδείς αδένες; Αυξημένη ΡΤΗ  έχει σαν αποτέλεσμα αυξημένη φθορά του οστού, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε οστεοπορωτικό κάταγμα. Μια προοπτική μελέτη κοορτής,  στην οποία συμμετείχαν   περισσότερες από 72.000 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες στις ΗΠΑ για 18 χρόνια διαπίστωσε,  ότι εκείνες  που κατανάλωναν τουλάχιστον 600 IU / ημέρα,  βιταμίνης D από  διατροφή και από , συμπληρώματα είχαν 37% χαμηλότερο κίνδυνο οστεοπορωτικών καταγμάτων ισχίου συγκριτικά με τις γυναίκες που κατανάλωναν λιγότερο από 140 IU / ημέρα,  βιταμίνης D
Τα αποτελέσματα των περισσότερων κλινικών δοκιμών,  δείχνουν ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης  D  μπορούν να επιβραδύνουν  την απώλεια οστικής πυκνότητας  ή να μειώσουν τον κίνδυνο των οστεοπορωτικών καταγμάτων σε άνδρες και γυναίκες,  που δεν είχαν την δυνατότητα να προσλάβουν  διαφορετικά αρκετή βιταμίνη D.  Ωστόσο, πρόσφατες αναλύσεις δείχνουν ότι υπάρχει ένα όριο πρόσληψης  βιταμίνης D,  που είναι αναγκαίο για να παρατηρήσουμε μειώσεις  σε  κίνδυνο καταγμάτων. Για παράδειγμα, μια πρόσφατη μετα-ανάλυση  τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων μελετών σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας διαπίστωσε ότι τα συμπληρώματα με 700 έως 800 IU βιταμίνης D ημερησίως είχαν κατά 26% και 23% χαμηλότερο κίνδυνο κατάγματος του ισχίου και μη σπονδυλικών καταγμάτων, αντίστοιχα. Αντίθετα, συμπληρώματα διατροφής , που παρείχαν  400 IU βιταμίνης D ημερησίως δεν μειώνουν τον κίνδυνο  μη σπονδυλικών καταγμάτων ή καταγμάτων ισχίου .  Επιπλέον, πρόσφατα αποτελέσματα από μια  μελέτη του κέντρου Women’s Health Initiative  (Πρωτοβουλία για την Υγεία των Γυναικών),  σε 36.282 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες έδειξαν,  ότι η καθημερινή λήψη συμπληρωμάτων  με 400 IU βιταμίνης D3, σε συνδυασμό με 1.000 mg ασβεστίου, δεν μείωσε  σημαντικά τον κίνδυνο κατάγματος του ισχίου σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο .  Οι  Bischoff-Ferrari et al.,  υποδεικνύουν ότι η καθημερινή πρόσληψη βιταμίνης D  άνω των  700 IU, μπορεί να είναι αναγκαία για τη βελτιστοποίηση της  συγκέντρωσης  της 25-υδροξυβιταμίνης D στον ορό, ώστε  να μειωθεί  έτσι ο κίνδυνος κατάγματος .
Όλες αυτές οι μελέτες υποδεικνύουν ότι  , μπορεί να απαιτούνται τουλάχιστον 700 IU βιταμίνης D3  ημερησίως , για να παρατηρηθεί  ευεργετική επίδραση στην επίπτωση επί των καταγμάτων.
Μέχρι σήμερα, οι κλινικές έρευνες  έχουν βρει γενικά,  ότι η βιταμίνη D2 (εργοκαλσιφερόλη) δεν είναι αποτελεσματική στην πρόληψη των καταγμάτων . Συνολικά, τα υπάρχοντα  στοιχεία δείχνουν ότι συμπληρώματα με βιταμίνη D3 (τουλάχιστον 700-800 IU / ημέρα),  μπορεί να είναι χρήσιμα στη μείωση της απώλειας οστικής μάζας και σε  ποσοστά καταγμάτων σε ηλικιωμένους. Για να είναι αποτελεσματικά τα συμπληρώματα με βιταμίνη D3, σε ότι αφορά στη διατήρηση της υγείας των οστών, θα πρέπει να  συνοδέυονται   με παράλληλη επαρκή διαιτητική  πρόσληψη ασβεστίου (1.000 έως 1.200 mg /ημέρα) .
Σχετικές αναφορές

1. Lips P, Hosking D, Lippuner K, et al. The prevalence of vitamin D inadequacy amongst women with osteoporosis: an international epidemiological investigation. J Intern Med. 2006;260(3):245-254.
2. Lips P. Vitamin D deficiency and secondary hyperparathyroidism in the elderly: consequences for bone loss and fractures and therapeutic implications. Endocr Rev. 2001;22(4):477-501.
3.  Feskanich D, Willett WC, Colditz GA. Calcium, vitamin D, milk consumption, and hip fractures: a prospective study among postmenopausal women. Am J Clin Nutr. 2003;77(2):504-511.
4. Bischoff-Ferrari HA, Willett WC, Wong JB, Giovannucci E, Dietrich T, Dawson-Hughes B. Fracture prevention with vitamin D supplementation: a meta-analysis of randomized controlled trials. JAMA. 2005;293(18):2257-2264.
5. Jackson RD, LaCroix AZ, Gass M, et al. Calcium plus vitamin D supplementation and the risk of fractures. N Engl J Med. 2006;354(7):669-683.  (PubMed)
6. Houghton LA, Vieth R. The case against ergocalciferol (vitamin D2) as a vitamin supplement. Am J Clin Nutr. 2006;84(4):694-69

Βιταμίνη Κ     
Επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει μια σχέση μεταξύ της βιταμίνης Κ και της οστικής απώλειας, που σχετίζεται με την ηλικία. Η  Μελέτη Υγείας των Νοσηλευτριών (The Nurses’ Health Study), στην  οποία συμμετείχαν  περισσότερες από 72.000 γυναίκες έγινε επί δέκα χρόνια. Σε μια ανάλυση αυτής της σειράς, φάνηκε ότι οι γυναίκες με χαμηλή πρόσληψη βιταμίνης Κ, είχαν 30% υψηλότερο κίνδυνο κατάγματος του ισχίου από ό, τι οι γυναίκες με υψηλή πρόσληψη βιταμίνης Κ
Μια μελέτη στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 800 ηλικιωμένοι άνδρες και γυναίκες, (που συμμετείχαν στη μελέτη Framingham Heart) για επτά χρόνια, διαπίστωσε,  ότι οι άνδρες και οι γυναίκες με ικανοποιητική διατροφική  πρόσληψη βιταμίνης Κ είχαν 65% χαμηλότερο κίνδυνο κατάγματος του ισχίου από εκείνα τα άτομα,  που είχαν  χαμηλή διαιτητική πρόσληψη βιταμίνης Κ (περίπου 250 μg βιτ Κ / ημέρα έναντι 50 μg βιτ Κ / ημέρα). Ωστόσο, οι ερευνητές δεν βρήκαν κάποια συσχέτιση μεταξύ διατροφικής πρόσληψης βιταμίνης Κ και της οστικής πυκνότητας (BMD  .Σε  άλλες μελέτες δεν έχει παρατηρηθεί σχέση μεταξύ διατροφικής πρόσληψης βιταμίνης Κ  και στην αντοχή των οστών, στην οστική πυκνότητα( BMD), ή στην  συχνότητα καταγμάτων . Επειδή η κύρια διατροφική πηγή της βιταμίνης Κ είναι γενικά τα  πράσινα φυλλώδη λαχανικά, η υψηλή πρόσληψη βιταμίνης Κ θα μπορούσε ίσως να είναι ένας δείκτης υγιεινής διατροφής που είναι πλούσια σε λαχανικά . Επίσης δεν γνωρίζουμε ακόμα την πιθανή συνέργεια της πρόσληψης βιταμίνης Κ με άλλα θρεπτικά συστατικά που βρίσκονται σε ένα σωστό διατροφικό μοντέλο.
Σχετικές αναφορές

1. Feskanich D, Weber P, Willett WC, Rockett H, Booth SL, Colditz GA. Vitamin K intake and hip fractures in women: a prospective study. Am J Clin Nutr. 1999;69(1):74-79.
2.  Booth SL, Tucker KL, Chen H, et al. Dietary vitamin K intakes are associated with hip fracture but not with bone mineral density in elderly men and women. Am J Clin Nutr. 2000;71(5):1201-1208.  
3. Rejnmark L, Vestergaard P, Charles P, et al. No effect of vitamin K1 intake on bone mineral density and fracture risk in perimenopausal women. Osteoporos Int. 2006;17(8):1122-1132.  
4. McLean RR, Booth SL, Kiel DP, et al. Association of dietary and biochemical measures of vitamin K with quantitative ultrasound of the heel in men and women. Osteoporos Int. 2006;17(4):600-607.  

Τσάι
Ο συνδυασμός διαφόρων  συστατικών  στο τσάι, όπως  η  καφεΐνη, το φθόριο, και τα φλαβονοειδή, μπορούν να επηρεάσουν την οστική πυκνότητα (BMD). Μια διασταυρούμενη   μελέτη διαπίστωσε ότι η κατανάλωση μαύρου τσαγιού συσχετίστηκε με ελαφρώς χαμηλότερη οστική πυκνότητα σε  γυναίκες των ΗΠΑ . Ωστόσο τρείς άλλες διασταυρούμενες  μελέτες διαπίστωσαν,  ότι η συνήθης κατανάλωση τσαγιού σχετίζεται  με υψηλότερη οστική πυκνότητα στο Ηνωμένο βασίλειο  στον  Καναδά   και στην Ταϊβάν
Μια προοπτική μελέτη σε 164 ηλικιωμένες γυναίκες, διαπίστωσε,  ότι η κατανάλωση του τσαγιού αμβλύνει την σχετιζόμενη με την ηλικία απώλεια ολικής  οστικής πυκνότητας (BMD) του ισχίου. Το κάταγμα του ισχίου είναι μία από τις πιο σοβαρές συνέπειες της οστεοπόρωσης. Μια μεγάλη μελέτη ασθενών-μαρτύρων σε μεσογειακές χώρες διαπίστωσε ότι χαμηλή κατανάλωση τσαγιού σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο κατάγματος του ισχίου σε άνδρες  και σε  γυναίκες .  Μια  άλλη έρευνα διαπίστωσε ότι η αυξημένη πρόσληψη τσαγιού σχετίζεται με ελαφρώς υψηλότερη οστική πυκνότητα σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, αλλά η διαπίστωση αυτή δεν μεταφράζεται σε χαμηλότερο κίνδυνο  για κάταγμα  ισχίου ή κάταγμα καρπού . Απαιτούνται  περαιτέρω μελέτες  για να καθοριστεί κατά πόσο η κατανάλωση τσαγιού επηρεάζει την ανάπτυξη της οστεοπόρωσης ή του κινδύνου οστεοπορωτικών καταγμάτων με ουσιαστικό τρόπο.
Σχετικές αναφορές

1. Wu CH, Yang YC, Yao WJ, Lu FH, Wu JS, Chang CJ. Epidemiological evidence of increased bone mineral density in habitual tea drinkers. Arch Intern Med. 2002;162(9):1001-1006.  
2. Hegarty VM, May HM, Khaw KT. Tea drinking and bone mineral density in older women. Am J Clin Nutr. 2000;71(4):1003-1007.  
3. Devine A, Hodgson JM, Dick IM, Prince RL. Tea drinking is associated with benefits on bone density in older women. Am J Clin Nutr. 2007;86(4):1243-1247.  
4. Kanis J, Johnell O, Gullberg B, et al. Risk factors for hip fracture in men from southern Europe: the MEDOS study. Mediterranean Osteoporosis Study. Osteoporos Int. 1999;9(1):45-54.  
5. Johnell O, Gullberg B, Kanis JA, et al. Risk factors for hip fracture in European women: the MEDOS Study. Mediterranean Osteoporosis Study. J Bone Miner Res. 1995;10(11):1802-1815.  
6. Chen Z, Pettinger MB, Ritenbaugh C, et al. Habitual tea consumption and risk of osteoporosis: a prospective study in the women’s health initiative observational cohort. Am J Epidemiol. 2003;158(8):772-781.  

ΠΡΟΣΟΧΗ : ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ. ΔΕΝ ΠΑΡΕΧΕΙ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ. ΤΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΟΥ ΕΣΤΙΑΖΕΙ ΜΟΝΟ ΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΣΤΕΟΠΟΡΟΡΩΣΗ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΣΕ ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΙΝΗΣΕΙ ΤΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ. ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΤΑΙ ΟΤΙ ΟΙ ΕΡΕΥΝΕΣ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ.

Ξενάκη Δήμητρα, PhD in Molecular & Structural Chemistry of Foods