Χταπόδι, καλαμάρι και σουπιά.. Οι αγαπημένοι μεζέδες του καλοκαιρινού ούζου..

Καλαμαράκια, χταποδάκι, σουπιές..  Τα θαλασσινά αυτά είναι από τα πιο αγαπητά μεζεδάκια και συνοδεύουν ευχάριστα το ούζο μας δίπλα σε παραλίες. Πέρα από την νοστιμιά τους όμως, μας δίνουν και χρήσιμα θρεπτικά συστατικά. Ας τα γνωρίσουμε λοιπόν, λίγο καλύτερα.
Τα πιο γνωστά είδη αυτών των θαλασσινών με πλοκάμια, είναι το χταπόδι, τα καλαμάρια και οι σουπιές.
Κατά τη Συστηματική ταξινόμηση το χταπόδι ανήκει στην οικογένεια των Οκτωποδιδών, της τάξης των Οκτωπόδων, ή Οκτωβραχιονωτών, της υφομοταξίας των Διβραγχιωτών, ή Κολεοειδών.
Το καλαμάρι (επιστημονική ονομασία Loligo) είναι γένος θαλάσσιων ζώων, που ανήκουν στην οικογένεια Μυοψίδες. Διαθέτει τα γενικά χαρακτηριστικά που έχουν τα Κεφαλόποδα. Υπάγεται στα μαλάκια και επίσης ανήκει στα διβράγχια και δεκάποδα. Η κύρια τροφή του είναι τα ψάρια. Κολυμπά διαρκώς και ζει σε κάποια απόσταση από τις ακτές. Εκτός από το κοινό καλαμάρι (Τευθίς η κοινή) συναντάται και ένα μικρότερο είδος (Loligo marmara), του οποίου το μήκος φθάνει τα 30 εκατοστά. Έχει κόκκινο χρώμα και διαφανές σώμα.
Η σουπιά (επιστημονική ονομασία sepia, ελλ. σηπία) είναι γένος μαλακίων της τάξης των Σηπιιδών Sepiida ομοταξίας των κεφαλοπόδων. Ανήκει στην τάξη των Δεκαπόδων και απαντάται στις εύκρατες και ζεστές θάλασσες. Η κύρια τροφή της είναι μικρά ψάρια αλλά και γαρίδες. Ζει σε βάθος μέχρι 100 μέτρα και αποτελεί εύγευστο μεζέ. Αλιεύεται με δίχτυα, καμάκι και με ξυλοσουπιά. Το πλέον γνωστό είδος είναι η σηπία η φαρμακευτική.
Το χταπόδι ξεχωρίζει από τις μεγάλες στρογγυλές «βεντούζες», από το κεφάλι του και από τα μεγάλα πλοκάμια του. Τα καλαμάρια και οι σουπιές χαρακτηρίζονται από τα μικρότερα πλοκάμια τους και από το μακρύ λεπτό σώμα τους. Τα καλαμάρια είναι μικρότερα από τις σουπιές. Έχουν επίσης ένα κεντρικό λευκό κόκαλο (που συναντάμε συχνά σε κλουβιά πουλιών), ενώ το καλαμάρι δεν έχει.
Μεταξύ των κεφαλοπόδων, το καλαμάρι ανήκει στα πιο σημαντικά είδη που αλιεύονται για εμπορικούς σκοπούς. Οι σουπιές είναι δεύτερη  κατηγορία και η τρίτη το χταπόδι. Οι Ασιάτες είναι οι κύριοι καταναλωτές αυτών των μαλακίων. Καλαμάρια, σουπιές και χταπόδια χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερα χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και υψηλή σε πρωτεΐνες. Είναι  πηγές χαλκού, σεληνίου και βιταμίνης Β12, αλλά περιέχουν και άλλα θρεπτικά συστατικά απαραίτητα για την υγεία.

Λίγη ιστορία

“Κεφαλόποδα”  σημαίνει  “τα πόδια στο κεφάλι”, και προφανώς  ο όρος προήλθε από το γεγονός , ότι με την πρώτη ματιά, το κεντρικό σώμα αυτών  των μαλακίων μπορεί να φαίνεται ανύπαρκτο και τα πλοκάμια (πόδια) ξεκινούν από το κεφάλι.

Ο όρος «Καλαμάρι», εμφανίστηκε στα τέλη του δέκατου τρίτου αιώνα. Προέρχεται από το λατινικό  calamarius  που σημαίνει, “αυτός , που έχει το καλάμι για να γράψει,”  με αναφορά  στο μαύρο υγρό (στο μελάνι) , που τα  ζώα αυτά εξαπολύουν  για να αμυνθούν.
Ο όρος “Χταπόδι” εμφανίστηκε στα μέσα του 16ου αιώνα. Προέρχεται από την  ελληνική λέξη πολύπους  που σημαίνει “πολλά πόδια» , που έγινε – σε πιο ελεύθερη απόδοση – οκτάπους  – οκτώ πόδια- χταπόδι
Ο όρος “Σουπιά” εμφανίστηκε στα τέλη του δωδέκατου αιώνα. Προέρχεται από τη λατινική σέπια. Η λέξη σέπια  περιέγραφε και  τη χρωστική ουσία με το ίδιο όνομα,  που προερχόταν παλιότερα από το υγρό που εκκρίνεται από τις σουπιές.

Τα καλαμάρια, τα χταπόδια και οι σουπιές είναι μέρος της τάξης  των Κεφαλόποδων. Όλα αυτά τα μαλάκια έχουν οκτώ ή δέκα χέρια (ή πλοκάμια) με βεντούζες και ένα «σιφόνι» που χρησιμοποιούνται για την προώθησή τους. Μπορούν επίσης να διαδώσουν ένα σύννεφο μελανιού , για να μπορούν να καλυφτούν και να ξεφύγουν όταν βρίσκονται σε κίνδυνο. Έχουν επίσης τη δυνατότητα να αλλάζουν το χρώμα, το σχήμα και την υφή του σώματός τους για να κρύψουν την παρουσία τους από τα αρπακτικά ζώα ή θήραμα.

Χρώμα για καλλιτέχνες ή χώμα γκουρμέ ?
Ονομάζεται “μελάνι” ή “σέπια” και είναι το χρωματιστό σκούρο υγρό που αφήνουν πίσω τους τα κεφαλόποδα για να θολώσουν το νερό και να ξεφύγουν σε περίπτωση κινδύνου. Αυτό το υγρό έχει χρησιμοποιηθεί πολύ από τους ζωγράφους. Σήμερα, εκτιμάται πολύ και από τους καλοφαγάδες, ιδιαίτερα από εκείνους, που προέρχονται από την Ιταλία και την Ιαπωνία. Οι  πρώτοι το χρησιμοποιούν για να δώσουν χρώμα στις σάλτσες,  στην πολέντα, στα ζυμαρικά ή στο ρύζι. Οι  δεύτεροι για να δώσουν  χρώμα στα « nouilles soba και udon» ή σε κάποια  από τα «manju» τους. Αυτά τα cupcakes που γίνονται στον ατμό και περιέχουν κόκκινη πάστα φασολιών, συνήθως τυλιγμένη σε ένα γλυκό λευκό πολτό, αλλάζουν χρώμα και προσφέρονται με μαύρο γλυκό περίβλημα.
Τα κεφαλόποδα είναι τα πιο «εξελιγμένα»  μαλάκια. Το χταπόδι θεωρείται το δεύτερο σε ευφυΐα – μεταξύ των μεγάλων θαλασσινών- αμέσως μετά από τα δελφίνια. Υπάρχουν διάφορα είδη, που βρίσκονται σε όλες τις θάλασσες  της – από τις πιο κρύες ως τις πιο ζεστές – και σε όλα τα βάθη. Αποτέλεσαν τροφή για τον άνθρωπο από αρχαιοτάτων χρόνων. Σήμερα γνωρίζουμε 786 είδη, αλλά στο παρελθόν υπήρχαν  πολύ περισσότερα.
Τα αποθέματα σε κεφαλόποδα  διαφέρουν σημαντικά από έτος σε έτος ανάλογα με διάφορους παράγοντες, κάποιοι από τους οποίους, δεν είναι πλήρως κατανοητοί. Η σύντομη ζωή τους (ένα έτος ή λιγότερο για τα περισσότερα από αυτά) και τα διάφορα κλιματολογικά φαινόμενα (όπως το Ελ Νίνιο), παίζουν  ρόλο σε αυτές τις διακυμάνσεις. Στους παραπάνω παράγοντες προστέθηκε σήμερα και η αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης γι’ αυτά τα θαλάσσια ζώα. Χώρες που παραδοσιακά κατανάλωναν λιγότερα από αυτά τα είδη, όπως για παράδειγμα οι ΗΠΑ, ενδιαφέρονται όλο και περισσότερο, ενώ η Ιαπωνία και η ΕΕ είναι μακράν οι μεγαλύτεροι καταναλωτές.
Έχουν γίνει προσπάθειες εκτροφής σε διάφορα μέρη του κόσμου, αλλά δεν είναι ακόμα εφικτό, να ελέγχονται όλες οι φάσεις του κύκλου αναπαραγωγής. Έτσι, ανάλογα με τις αλλαγές στα αποθέματα, οι τιμές για τα προϊόντα αυτά κυμαίνονται από έτος σε έτος, ενώ παρουσιάζουν κάποια αύξηση από τις αρχές της δεκαετίας του 2000.

Κεφαλόποδα, θρεπτικά συστατικά και υγεία
Πολύ λίγες μελέτες έχουν διεξαχθεί για να διαπιστωθούν οι επιπτώσεις στην υγεία από την κατανάλωση κεφαλοπόδων. Στη δεκαετία του 1990, μια μικρής κλίμακας κλινική μελέτη των Childs MT et al, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κατανάλωση των θαλασσινών (συμπεριλαμβανομένων και των καλαμαριών) δεν είχε σημαντική επίδραση στα λιπίδια του αίματος σε υγιείς άνδρες.
Ωστόσο, ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι θα  μπορούσαν να υπάρξουν οφέλη  από την κατανάλωση ψαριών και θαλασσινών . Μια έρευνα  των Kato I et al , που δημοσιεύτηκε το 1997 στο Nutr Cancer , και η οποία διεξήχθη με την συμμετοχή περισσοτέρων από 14.000 γυναικών και έδειξε ότι ,όσο μεγαλύτερη ήταν η κατανάλωση αυτών των ειδών , τόσο χαμηλότερο ήταν το ρίσκο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου.

Μια άλλη μελέτη, που διεξήχθη σε  πληθυσμό κινέζων ανδρών, από τους Yuan JM, et al. , το 2001 και δημοσιεύτηκε στο Am J Epidemiol  έδειξε ότι η κατανάλωση τουλάχιστον ένα γεύματος ψαριών ή θαλασσινών την εβδομάδα θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο θανατηφόρου εμφράγματος του μυοκαρδίου, σε σύγκριση με χαμηλότερη κατανάλωση.
Επί του παρόντος, δεν είναι σαφές ποιές είναι οι  συγκεκριμένες ενώσεις στα ψάρια και τα θαλασσινά που μπορεί να σχετίζονται με ευεργετικά αποτελέσματα στην υγεία. Πολλοί  ερευνητές πιστεύουν ότι η παρουσία των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων μπορεί να παίζει σημαντικό ρόλο. Οι έρευνες συνεχίζονται.
Λιπαρά οξέα ωμέγα-3.  Τα καλαμάρια και  τα χταπόδια περιέχουν εικοσιπεντανοϊκό οξύ (EPA) και δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA), δύο λιπαρά οξέα της οικογένειας των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων. Τα οξέα αυτά, λειτουργούν ως πρόδρομες ουσίες χημικών διαβιβαστών ενισχύοντας  την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού, του κυκλοφορικού και του ορμονικού συστήματος. Αρκετές επιδημιολογικές και κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση ωμέγα-3 λιπαρών οξέων -κυρίως θαλάσσιας προέλευσης -έχουν ευνοϊκές επιπτώσεις στην καρδιαγγειακή υγεία και πιθανόν στη μείωση της θνησιμότητας από  καρδιαγγειακά νοσήματα. Αυτά τα λιπαρά οξέα δρουν σε πολλά μέτωπα. Εξετάζεται η δράση τους  στην αρτηριακή πίεση του αίματος, στα τριγλυκερίδια του αίματος, στον σχηματισμό  θρόμβων στο αίμα, και γενικότερα ο ρόλος τους στην μείωση του κινδύνου  αθηροσκλήρωσης.
Όλες αυτές οι έρευνες είναι σε εξέλιξη.

Σημαντικά θρεπτικά συστατικά
Σίδηρος: Το χταπόδι είναι πηγή σιδήρου. Το καλαμάρι περιέχει επίσης σίδηρο, αλλά σε μικρότερο ποσοστό. Κάθε σωματικό κύτταρο περιέχει σίδηρο. Το μέταλλο αυτό είναι απαραίτητο για την μεταφορά του οξυγόνου και για τον σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων του αίματος. Παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στον σχηματισμό νέων κυττάρων, διαφόρων ορμονών και διαφόρων νευροδιαβιβαστών.
Χαλκός: Το καλαμάρι και το χταπόδι είναι πηγές χαλκού. Ο χαλκός αποτελεί τμήμα της δομής διαφόρων ενζύμων και έτσι είναι απαραίτητος για τον σχηματισμό της αιμογλοβίνης και του κολλαγόνου (το κολλαγόνο είναι πρωτεΐνη που χρησιμεύει στη δόμηση και επιδιόρθωση των ιστών) του οργανισμού. Επίσης πολλά ένζυμα , που περιέχουν χαλκό συνεισφέρουν θετικά στην άμυνα του οργανισμού έναντι των ελευθέρων ριζών.
Σελήνιο: Τα καλαμάρια και τα χταπόδια είναι  πηγές σεληνίου. Αυτό το μέταλλο συνεργάζεται με ένα από τα κύρια αντιοξειδωτικά ένζυμα, προλαμβάνοντας έτσι το σχηματισμό ελευθέρων ριζών στον οργανισμό. Βοηθά επίσης στον μετασχηματισμό των ορμονών του θυρεοειδούς στην ενεργή μορφή τους.
Βιταμίνη Β2 (ριβοφλαβίνη): Το καλαμάρι είναι  πηγή βιταμίνης B2. Όπως και βιταμίνη Β1, παίζει σημαντικό ρόλο στον ενεργειακό μεταβολισμό όλων των κυττάρων. Επιπλέον, συμβάλλει στην ανάπτυξη και επιδιόρθωση των ιστών, στην παραγωγή ορμονών και στο σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων.
Βιταμίνη Β12: Τα καλαμάρια και χταπόδια είναι επίσης εξαιρετικές πηγές βιταμίνης Β12. Αυτή η βιταμίνη λειτουργεί  σε συνέργεια με την βιταμίνη Β9 (φυλλικό οξύ) για την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων στο αίμα. Εξασφαλίζει επίσης τη διατήρηση των νευρικών κυττάρων και  των κυττάρων που παράγουν οστίτη ιστό.
Φώσφορος: Τα καλαμάρια και χταπόδια περιέχουν  φώσφορο . Ο φώσφορος είναι το δεύτερο σε αφθονία μέταλλο  στο σώμα μας, μετά  από το ασβέστιο. Διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση και διατήρηση υγιών οστών και δοντιών. Επιπλέον, συμμετέχει, μεταξύ άλλων, στην ανάπτυξη και την αναγέννηση των ιστών και βοηθά στη διατήρηση του φυσιολογικού pH του αίματος. Τέλος, ο φώσφορος είναι ένα συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών.
Ψευδάργυρος: Το χταπόδι περιέχει ψευδάργυρο όπως και τα καλαμάρια. Ο ψευδάργυρος παίρνει μέρος στις αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματος, στην κατασκευή του γενετικού υλικού,  στις λειτουργίες αντίληψη της γεύσης, στην επούλωση τραυμάτων και στην ανάπτυξη του εμβρύου. Επίσης συνεργάζεται με τις ορμόνες του φύλου και του θυρεοειδούς. Στο πάγκρεας, συμμετέχει στην κατασκευή, στην αποθήκευση και στην απελευθέρωση της ινσουλίνης.
Βιταμίνη Β6 (πυριδοξίνη): Το χταπόδι είναι πηγή βιταμίνης Β6. Η βιταμίνη B6, επίσης γνωστή ως πυριδοξίνη, είναι μέρος των συνενζύμων, που εμπλέκονται στο μεταβολισμό των πρωτεϊνών και των λιπαρών οξέων και στην παραγωγή των νευροδιαβιβαστών. Συνεργάζεται επίσης στην παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων και τους επιτρέπει να μεταφέρει περισσότερο οξυγόνο. Η Πυριδοξίνη απαιτείται επίσης για τη μετατροπή του γλυκογόνου σε γλυκόζη και για τη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Τέλος, η βιταμίνη Β6 παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση ορισμένων συστατικών των νευρικών κυττάρων.
Μαγνήσιο: Τα καλαμάρια και χταπόδια περιέχουν μαγνήσιο. Το μαγνήσιο συμμετέχει στην ανάπτυξη των οστών, στον σχηματισμό των πρωτεϊνών με ενζυμική δράση, στη σύσπαση των μυών, στην υγεία των δοντιών και συμβάλλει στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Επίσης παίζει ρόλο στο μεταβολισμό της ενέργειας και στη μετάδοση των νευρικών ερεθισμάτων.
Κάλιο: Το χταπόδι είναι πηγή καλίου. Στο σώμα, κάλιο χρησιμοποιείται για την εξισορρόπηση του pH του αίματος και διεγείρει την παραγωγή του υδροχλωρικού οξέος από το στομάχι, και την προώθηση της πέψης. Επιπλέον, διευκολύνει τη σύσπαση των μυών,  και συμμετέχει σε λειτουργίες μετάδοσης των νευρικών ερεθισμάτων. Επίσης το Κάλιο είναι ένας σημαντικός ηλεκτρολύτης, που βρίσκεται στα κυτταρικά και στα υπόλοιπα σωματικά υγρά και φροντίζει την αρτηριακή πίεση συμβάλλοντας στην αποβολή της περίσσειας νατρίου
Βιταμίνη Β3 (Νιασίνη): Τα  καλαμάρια και χταπόδια είναι πηγές βιταμίνης B3. Η Βιταμίνη Β3 εμπλέκεται σε πολλές μεταβολικές αντιδράσεις και συμβάλλει ιδιαίτερα στην παραγωγή ενέργειας από τους υδατάνθρακες, τα λιπίδια, τις πρωτεΐνες και το αλκοόλ που καταναλώνουμε. Παίρνει επίσης μέρος, στη διαδικασία σχηματισμού του DNA, επιτρέποντας τη φυσιολογική ανάπτυξη και εξέλιξη.
Παντοθενικό οξύ (βιταμίνη Β5): Τα καλαμάρια και χταπόδια είναι πηγές βιταμίνης B5. Αυτή η βιταμίνη είναι μέρος ενός συνενζύμου «κλειδιού» που επιτρέπει στο σώμα να χρησιμοποιήσει σωστά την ενέργεια από την τροφή που καταναλώνουμε. Συμμετέχει επίσης σε διάφορα στάδια της  παραγωγής των στεροειδών ορμονών,  και των νευροδιαβιβαστών.
Βιταμίνη C: Το χταπόδι είναι πηγή βιταμίνης C. Ο ρόλος της βιταμίνης C στον οργανισμό πέρα από τις αντιοξειδωτικές της ιδιότητες είναι η συμβολή της στον σχηματισμό υγιών οστών, χόνδρων, οδόντων και ούλων.   Επιπλέον, προστατεύει από μολύνσεις, προωθεί την απορρόφηση του σιδήρου από φυτά και βοηθάει στην επιτάχυνση  της επούλωση πληγών.
Βιταμίνη Ε: Τα καλαμάρια και χταπόδια είναι πηγές βιταμίνης Ε.  Σημαντικό  αντιοξειδωτικό, η βιταμίνη Ε προστατεύει τη μεμβράνη που περιβάλλει τα κύτταρα του σώματος,  και κυρίως τα ερυθρά και τα λευκά αιμοσφαίρια (κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος

Μέση Διατροφική ανάλυση 100g φρέσκου καλαμαριού, χταποδιού & σουπιάς
Θρεπτικό Συστατικό	Μονάδα μέτρησης	Τιμή – Καλαμάρι	Τιμή – Χταπόδι	Τιμή –   Σουπιά
Νερό	g	78.55	80.25	80.56
Ενέργεια	kcal	92	82	79
Πρωτεΐνες	g	15.58	14.91	16.24
Ολικά λιπαρά	g	1.38	1.04	0.70
Υδατάνθρακες	g	3.08	2.20	0.82
Διαιτητικές ίνες	g	0.0	0.0	0.0
Μέταλλα
Ασβέστιο	mg	32	53	90
Σίδηρος	mg	0.68	5.30	6.02
Μαγνήσιο	mg	33	30	30
Φώσφορος	mg	221	186	387
Ψευδάργυρος	mg	1.53	1.68	1.73
Ηλεκτρολύτες
Κάλιο	mg	246	350	354
Νάτριο	mg	44	230	372
Βιταμίνες
Βιταμίνη C	mg	4.7	5.0	5.3
Θειαμίνη	mg	0.020	0.030	0.009
Ριβοφλαβίνη	mg	0.412	0.040	0.910
Νιασίνη	mg	2.175	2.100	1.216
Βιταμίνη Β6	mg	0.056	0.360	0.150
Φυλλικό οξύ	μg_DFE	5	16	16
Βιταμίνη Β12	μg	1.30	20.00	3.00
Βιταμίνη Α	IU	33	150	375
Βιταμίνη Ε		1.20	1.20
Διαιτητικά λιπαρά
Κορεσμένα λιπαρά οξέα	g	0.358	0.227	0.118
Μονοακόρεστα λιπαρά οξέα	g	0.107	0.162	0.081
Πολυακόρεστα λιπαρά οξέα	g	0.524	0.239	0.134
Χοληστερόλη	mg	233	48	112

ΠΗΓΗ : USDA Nutrients analysis data base

Καλαμάρια: προσοχή στη χοληστερόλη!
Το καλαμάρι είναι ένα μαλάκιο που περιέχει υψηλή ποσότητα  χοληστερόλης. Τα άτομα που έχουν αυξημένη χοληστερόλη (ή χοληστερίνη) πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό και τον διαιτολόγο τους, σχετικά με τα τρόφιμα που μπορούν να καταναλώνουν και επίσης σχετικά με τις εξατομικευμένες διαιτητικές τους ανάγκες. Εντούτοις πρέπει να σημειωθεί, ότι υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι η απορρόφηση της χοληστερόλης από τα καλαμάρια είναι πολύ μικρή.
Θα πρέπει , συνεπώς, να ζητείται πάντα η συμβουλή και σύσταση του γιατρού καθώς και του εξειδικευμένου διαιτολόγου.

Αλλεργίες
Τα ψάρια, τα θαλασσινά και τα οστρακοειδή είναι μεταξύ των πιο κοινών και κύριων  αλλεργιογόνων τροφών. Άτομα αλλεργικά σε ορισμένα από αυτά τα τρόφιμα, πρέπει να συμβουλευτούν  οπωσδήποτε έναν αλλεργιολόγο και να πάρουν εξατομικευμένες πληροφορίες και οδηγίες. Τέλος,  αναφέρεται τα άτομα με αλλεργία στα ακάρεα έχουν υψηλό κίνδυνο αλλεργίας στα καλαμάρια.  Και τα άτομα αυτά πρέπει να αναζητήσουν την γνωμάτευση ειδικού αλλεργιολόγου.

Το παραπάνω άρθρο είναι μόνο ενημερωτικό. Δεν παρέχει συστάσεις . Για εξατομικευμένες πληροφορίες σχετικά με την κατανάλωση ή άλλη χρήση των θαλασσινών πρέπει να απευθυνθείτε στο γιατρό και το διαιτολόγο σας.

Ξενάκη Δήμητρα, PhD in Molecular & Structural Chemistry of Foods
Στεργίου Μαργαρίτα, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, M.Sc.

Πηγές

1. Childs MT, Dorsett CS, et al. Effects of shellfish consumption on lipoproteins in normolipidemic men. Am J Clin Nutr 1990 June;51(6):1020-7.
2. Kato I, Akhmedkhanov A, et al. Prospective study of diet and female colorectal cancer: the New York University Women’s Health Study. Nutr Cancer 1997;28(3):276-81.
3. Yuan JM, Ross RK, et al. Fish and shellfish consumption in relation to death from myocardial infarction among men in Shanghai, China. Am J Epidemiol 2001 November 1;154(9):809-16.
4. Calder PC. n-3 Fatty acids and cardiovascular disease: evidence explained and mechanisms explored. Clin Sci (Lond) 2004 July;107(1):1-11.
5. Morris MC, Sacks F, Rosner B. Does fish oil lower blood pressure? A meta-analysis of controlled trials. Circulation 1993 August;88(2):523-33.
6. Mori TA, Burke V, et al.Purified eicosapentaenoic and docosahexaenoic acids have differential effects on serum lipids and lipoproteins, LDL particle size, glucose, and insulin in mildly hyperlipidemic men. Am J Clin Nutr 2000 May;71(5):1085-94.
7. Mori TA, Beilin LJ, et al. Interactions between dietary fat, fish, and fish oils and their effects on platelet function in men at risk of cardiovascular disease. Arterioscler Thromb Vasc Biol 1997 February;17(2):279-86.
8. Kris-Etherton PM, Harris WS, Appel LJ. Omega-3 fatty acids and cardiovascular disease: new recommendations from the American Heart Association. Arterioscler Thromb Vasc Biol 2003 February 1;23(2):151-2.
9. Carrillo T, Castillo R, et al.Squid hypersensitivity: a clinical and immunologic study. Ann Allergy 1992 June;68(6):483-7.
10. Petrus M, Nyunga M, et al. Allergy to squid and acari in a child. Arch Pediatr 1999 October;6(10):1075-6.
11. USDA : Foods Nutrients Data Base
12. http://www.thecephalopodpage.org
13. http://www.mednutrition.gr A. Κάζης (Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc ), Θαλασσινά: Διατροφικός θησαυρός στο πιάτο σας