Κερσετίνη (Quercetin) & Διατροφή

Η κερσετίνη είναι ένα αντιοξειδωτικό, της οικογένειας των φλαβονοειδών και πιο συγκεκριμένα των φλαβονολών.  Είναι το φλαβονοειδές που απαντάται περισσότερο από κάθε άλλο σε διάφορα τρόφιμα. Στο μόριό της έχει 3 δακτυλίους και 5 υδροξυλικές ομάδες.Η κερσετίνη αποτελεί παράλληλα δομικό στοιχείο και για άλλα φλαβονοειδή.

Στα τρόφιμα βρίσκεται σαν αγλυκόνη, δηλαδή συνδεδεμένη με ένα μόριο σακχάρου. Από την προσλαμβανόμενη κερσετίνη , μόνο ένα μικρό ποσοστό απορροφάται από το αίμα.

Βρίσκεται σε πολλά τρόφιμα , όπως είναι: τα κρεμμύδια (και κυρίως τα κόκκινα), το μήλο, το τσάι, οι ξηροί καρποί, διάφοροι τύποι μούρων, το κουνουπίδι και το λάχανο.

Σχήμα 1 : Χημική Δομή της Κερσετίνης

Κερσετίνη και υγεία
Το φλαβονοειδές αντιοξειδωτικό κερσετίνη, φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο σε διάφορους τομείς υγείας. Αναφέρεται ότι μπορεί να συνεισφέρει στην βελτίωση της καρδιαγγειακής υγείας,  ότι συμβάλλει στην μείωση του ρίσκου για εμφάνιση ορισμένων μορφών καρκίνου και ότι μπορεί να δράση προστατευτικά έναντι της οστεοπόρωσης. Αναφέρεται επίσης ότι έχει αντιφλεγμονώδεις και αντιαλλεργικές  ιδιότητες και ότι σε κάποιες περιπτώσεις προστατεύει τον οργανισμό από την τοξικότητα άλλων ουσιών.
Οι περισσότερες από τις παραπάνω ιδιότητες είναι συνδεδεμένες με την ισχυρή αντιοξειδωτική ικανότητα της κερσετίνης.
Αυτό το φλαβονοειδές, ρυθμίζει επίσης την έκφραση συγκεκριμένων ενζύμων. Η κερσετίνη επάγει την απόπτωση και επηρεάζει την «πορεία» ορισμένων πρωτεϊνών και της κινάσης των λιπιδίων .
Η κερσετίνη μελετάται επίσης για τον ρόλο της στην πρόληψη της παχυσαρκίας που σχετίζεται με ασθένειες.

Διαβήτης

Η κερσετίνη, ενδέχεται να βοηθάει στην μείωση των συμπτωμάτων, που εμφανίζουν τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη. Μια μελέτη έδειξε ότι η κερσετίνη μπορεί να μειώσει τα επίπεδα της γλυκόζης του αίματος και να συμβάλλει στην μείωση επιπέδων ινσουλίνης στο πλάσμα, σε  ποντίκια στα οποία προκλήθηκε διαβήτης  από στρεπτοζοτοκίνη. Μια in vitro μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κερσετίνη μπορεί να έχει εφαρμογή στη φαρμακολογική θεραπεία των καρδιαγγειακών παθήσεων σε ασθενείς  με σακχαρώδη διαβήτη.

Αντιφλεγμονώδης δράση 

Η κερσετίνη  εμφανίζει αντιφλεγμονώδη δράση που συνδέεται  άμεσα με την  αντιοξειδωτική  της  δράση. Παρεμποδίζει  (αναστέλλει) την δράση  των φλεγμονωδών μεσολαβητών και ορισμένων ενζύμων , όπως της λιποξιγενάσης. Αναστέλλει επίσης την απελευθέρωση της ισταμίνης, η οποία προκαλεί συμφόρηση, από τα βασεόφιλα και μαστοκύτταρα. Μελέτες έχουν δείξει  βελτιωμένη πνευμονική λειτουργία και χαμηλότερο κίνδυνο για ορισμένες ασθένειες του αναπνευστικού (άσθμα και βρογχίτιδα) σε  άτομα με υψηλή πρόσληψη  μήλων (τα μήλα είναι πλούσια σε κερσετίνη). Οι ασθενείς με αυξημένα επίπεδα της φλεγμονής και οξειδωτικού στρες μπορούν να ωφεληθούν περισσότερο από την πρόσληψη  κερσετίνης.

Συμβολή στην μείωση του ρίσκου για καρδιοπάθειες

Επιστημονικές μελέτες δείχνουν, ότι δίαιτες πλούσιες σε φλαβονοειδή, μπορούν να προστατεύουν από έμφραγμα του μυοκαρδίου και από εγκεφαλικό.  Όπως και πολλά άλλα φλαβονοειδή , η κερσετίνη εμποδίζει την οξείδωση της LDL (κακή) χοληστερόλης,   συμβάλλει στην διατηρήσει των φυσιολογικών επιπέδων της  αρτηριακής πίεσης και βοηθάει στη μείωση του ρίσκου εμφάνισης καρδιακών παθήσεων

Πιθανή αντικαρκινική δράση

Επιστημονικές μελέτες έδειξαν  ότι η κερσετίνη  συμβάλλει στην μείωση του ρίσκου εμφάνισης  καρκίνου του προστάτη, των ωοθηκών, του μαστού, του στομάχου και των κύτταρα του παχέως εντέρου. Αρκετές μελέτες in vitro δείχνουν ότι η κερσετίνη επάγει την απόπτωση των καρκινικών κυττάρων μέσω διαφόρων  μηχανισμών. Παρά τα παραπάνω, πρέπει να αναφερθεί ότι η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία, αναφέρει, πως η προσλαμβανόμενη ποσότητα κερσετίνης από μια συνήθη δίαιτα δεν παρέχει στον οργανισμό ικανοποιητική ποσότητα κερσετίνης, ώστε να μπορούμε να ισχυριστούμε σχετική αντικαρκινική δράση.

Καλύτερη απόδοση

Η παροχή συμπληρωμάτων κερσετίνης έχει συνδεθεί με βελτιωμένη απόδοση, αλλά τα αποδεικτικά στοιχεία είναι αδύναμα και συχνά αντικρουόμενα. Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι η κερσετίνη μπορεί  πιθανόν να βοηθήσει την απόδοση μέσω των αντιφλεγμονωδών  ιδιοτήτων της  ή με την τόνωση της δραστικότητας των μιτοχονδρίων.

 

Συμπερασματικά, θα λέγαμε, ότι η κερσετίνη είναι ένα πολλά υποσχόμενο συστατικό των τροφίμων , αλλά απαιτούνται επιπλέον μελέτες, για την αποτελεσματικότητά της σε προβλήματα υγείας, για την ποσότητα που πρέπει να καταναλωθεί , για τον μηχανισμό και για την ασφάλεια.

Το παραπάνω άρθρο είναι ενημερωτικό και δεν υποκαθιστά σε καμιά περίπτωση την γνώμη του γιατρού ή του διαιτολόγου

ΠΗΓΕΣ

1. Mitsuyoshi Tsuji, Hironori Yamamoto, Tadatoshi Sato, Yoko Mizuha, Yoshichika Kawai, Yutaka Taketani, Shigeaki Kato3, Junji Terao2, Takahiro Inakuma4 and Eiji Takeda1 , «Dietary quercetin inhibits bone loss without effect on the uterus in ovariectomized mice” Journal of Bone and Mineral Metabolism, 2009,  Vol 27, Number 6, 673- 681
2. Omer Coskun , Mehmet Kanter, Ahmet Korkmaz , Sukru Oter «Quercetin, a flavonoid antioxidant, prevents and protects streptozotocin-induced oxidative stress and cell damage in rat pancreas», Pharmacological Research 51 (2005) 117–123
3. Yusuke Arai, Shaw Watanabe, Mitsuru Kimira, Kayoko Shimoi, Rika Mochizuki and Naohide Kinae (2000). «Dietary Intakes of Flavonols, Flavones and Isoflavones by Japanese Women and the Inverse Correlation between Quercetin Intake and Plasma LDL Cholesterol Concentration», Journal of Nutrition. 2000;130:2243-2250
4. Laura K. Stewart, Jeff L. Soileau, David Ribnicky, Zhong Q. Wang, Ilya Raskin, Alexander Poulev, Martin Majewski, William T. Cefalu, and Thomas W. Gettys (2008). “Quercetin transiently increases energy expenditure but persistently decreases circulating markers of inflammation in C57BL/6J mice fed a high-fat diet”. Metabolism 57.
5. J. Mark Davis, E. Angela Murphy, Martin D. Carmichael, and Ben Davis (2009), “Quercetin increases brain and muscle mitochondrial biogenesis and exercise tolerance”, Am J Physiol Regul Integr Comp Physiol 296
   
6. American Cancer Society, Quercetin    
7. Verschoyle RD, Steward WP, Gescher AJ (2007). “Putative cancer chemopreventive agents of dietary origin-how safe are they?”. Nutr Cancer 59 (2): 152–62.
8. Rietjens IM, Boersma MG, van der Woude H, Jeurissen SM, Schutte ME, Alink GM (July 2005). “Flavonoids and alkenylbenzenes: mechanisms of mutagenic action and carcinogenic risk”. Mutat. Res. 574 (1–2): 124–38.
9. van der Woude H, Alink GM, van Rossum BE, et al. (December 2005). “Formation of transient covalent protein and DNA adducts by quercetin in cells with and without oxidative enzyme activity”. Chem. Res. Toxicol. 18 (12): 1907–16.
10. Neuhouser ML (2004). “Dietary flavonoids and cancer risk: evidence from human population studies”. Nutr Cancer 50 (1): 1–7.
11. Murakami A, Ashida H, Terao J (October 2008). “Multitargeted cancer prevention by quercetin”. Cancer Lett. 269 (2): 315–25.
12. Nöthlings U et al. (2007). “Flavonols and pancreatic cancer risk”. American Journal of Epidemiology 166 (8): 924–931.
13. Davis, J. Mark; Murphy, E. Angela; Carmichael, Martin D. «Effects of the Dietary Flavonoid Quercetin Upon Performance and Health» Current Sports Medicine Reports: July/August 2009 – Volume 8 – Issue 4 – pp 206-213